رشته جراحی مغز و اعصاب رشته‌ای است که بر تشخیص و درمان اختلالات مغز، نخاع، اعصاب محیطی و عروق آن‌ها تمرکز دارد. این رشته در درجۀ اول جراحی است؛ اما به دانش بسیاری در زمینۀ عصب‌شناسی، مراقبت‌های ویژه، تروما و رادیولوژی نیاز دارد. جراحی مغز و اعصاب رشته‌ای است که بیش از تمرکز روی منطقۀ خاصی از بدن، بر سیستم بدن متمرکز است. ناگفته نماند جراحان مغز و اعصاب نیز روی روش‌های جراحی برای درمان بیماران تمرکز دارند و ممکن است هر روز ستون فقرات یا اندام‌های تحتانی را جراحی کنند و با بیماران دچار ناهنجاری‌های مختلف در همۀ سنین سروکار داشته باشند. این ناهنجاری‌ها ممکن است مادرزادی، براثر تروما، عروقی، تشنج، عفونت و ناهنجاری‌های پیری مانند سکتۀ مغزی یا اختلالات عملکردی یا بیماری‌های تحریک‌کنندۀ ستون فقرات باشند. در این مطلب، دانشگاه‌های برتر برای تحصیل رشته جراحی مغز و اعصاب در کانادا را معرفی و اطلاعات بیشتری دربارۀ این رشته بیان خواهیم کرد.
مراحل تحصیلی رشته جراحی مغز و اعصاب
همان‌طور‌که گفتیم، جراحی مغز و اعصاب رشته‌ای پزشکی محسوب میشود که روی تشخیص و درمان جراحی اختلالات سیستم عصبی مرکزی و محیطی، ازجمله ناهنجاری‌های مادرزادی، ضربه، تومورها، اختلالات عروقی، عفونت‌های مغز یا ستون فقرات و سکتۀ مغزی یا بیماری‌های تخریب‌کنندۀ ستون فقرات متمرکز است. مراحل تحصیل و کسب تخصص در رشته جراحی مغز و اعصاب در کانادا از قرار زیر است:
- چهار سال آموزش مقدماتی پزشکی در کالج یا دانشگاه
- چهار سال تحصیل در دانشکدۀ پزشکی و کسب درجۀ دکتری عمومی یا دکتری پوکی استخوان
- یک سال کارآموزی در جراحی عمومی
- پنج تا هفت سال تحصیل دستیاری جراحی مغز و اعصاب
شایان ذکر است جراح مغز و اعصاب عموماً از‌طریق جلسه‌های سالانه، کنفرانس‌ها، مجله‌های علمی و پژوهش‌ها برای اطلاع از پیشرفت‌های حاصل در زمینه‌های جراحی مغز و اعصاب به‌طورمداوم در حال آموزش است.
مدارک عمومی برای پذیرش در رشته جراحی مغز و اعصاب
مدارک لازم برای پذیرش در مقاطع و دانشگاه‌های مختلف کانادا متفاوت است. بااین‌حال، مدارک عمومی مورد‌نیاز برای رشته جراحی مغز و اعصاب در کانادا عبارت‌اند از:
- کسب حداقل میانگین معدل مقطع دکتری عمومی مدنظر دانشگاه و ارائۀ ریزنمره‌ها
- ارائۀ مدرک معتبر زبان انگلیسی (به‌عنوان مثال، نمرۀ آیلتس ۶.۵ و نمرۀ تافل اینترنتی ۹۰ برای دانشگاه بریتیش کلمبیا)
- کسب نمرۀ تأییدشدۀ دانشگاه مدنظر در آزمون MCAT
- ارائۀ پاسخ آزمون سنجش شخصیت کسپر (البته در برخی دانشگاه‌ها اجباری است)
- ارائۀ توصیه‌نامه‌هایی از استادان (به‌عنوان مثال، ارائۀ سه توصیه‌نامه برای اخذ پذیرش از دانشگاه بریتیش کلمبیا الزامی است)
- انگیزه‌نامۀ متقاضی از تحصیل در رشته جراحی مغز و اعصاب در کانادا
دانشگاه‌های برتر رشته جراحی مغز و اعصاب
درادامۀ مقاله، با دانشگاه‌های ارائه‌دهندۀ تحصیل در کانادا در رشته جراحی مغز و اعصاب بیشتر آشنا خواهیم شد.
دانشگاه بریتیش کلمبیا
دانشگاه بریتیش کلمبیا (University of British Columbia) یکی از دانشگاه‌های مطرح برای تحصیل رشته جراحی مغز و اعصاب در کانادا و چهل‌وپنجمین دانشگاه معتبر جهان در سال ۲۰۲۱ به‌شمار می‌آید. همچنین طبق آخرین رتبه‌بندی وبگاه وبومتریک، این دانشگاه دومین دانشگاه برتر کاناداست. در دانشگاه بریتیش کلمبیا، دوره‌های دستیاری و تحصیلات تکمیلی و دکتری تخصصی جراحی مغز و اعصاب ارائه میشود.
دورۀ تحصیلات تکمیلی یک‌ساله است و این پانزده واحد درسی را شامل میشود: سه واحد دورۀ علوم اعصاب (نورواناتومی همبستگی)، یک واحد تکمیل دورۀ جراحی، یک واحد دورۀ جراحی در بخش جراحی پیشرفته مغز و اعصاب، یک واحد دورۀ رسمی ارائۀ علمی و کتبی و نُه واحد پروژۀ تحقیقاتی موفق. ناگفته نماند دانشجویان درپایان تحصیلات پایان‌نامه نیز باید ارائه دهند. در دانشگاه بریتیش کلمبیا، امکان تحصیل در مقطع دکتری تخصصی علوم اعصاب نیز فراهم است. افزون‌براین در دانشگاه مذکور، دورۀ تحصیلات تکمیلی مراقبت‌های جهانی جراحی (MGSC) ارائه میشود که تحصیل آن دو سال طول می‌کشد و دانشجویان سی واحد درسی را باید بگذرانند.
یکی دیگر از دوره‌های ارائه‌شده در دانشگاه بریتیش کلمبیا گواهینامۀ تحصیلات تکمیلی مراقبت‌های جهانی جراحی (GCGSC) نام دارد که هدف از طراحی آن پاسخ‌گویی به نیاز روزافزونِ پیشرفت حرفه‌ای در مراقبت‌های جراحی جهانی است. برای این دوره دوازده واحد در نظر گرفته شده است و چهار دورۀ آموزشی کاملاً آنلاین را شامل میشود: ۱. مراقبت‌های جراحی در بهداشت بینالمللی؛ ۲. معلولیت جهانی (تعهد مراقبتی جراحی)؛ ۳. مراقبت‌های جراحی هنگام بلایای انسانی؛ ۴. برنامه‌ریزی و ارزیابی برای جراحی‌های کم‌خطر.
دانشگاه کلگری
دیگر دانشگاه معتبر برای تحصیل رشته جراحی مغز و اعصاب در کانادا دانشگاه کلگری (University of Calgary) است که در سال ۲۰۲۱، در ردۀ دویست‌وچهل‌وششم دانشگاه‌های مطرح دنیا قرار دارد. افزون‌براین طبق تازه‌ترین رده‌بندی وبگاه وبومتریک، کلگری جایگاه ششم را در میان دانشگاه‌های برتر کانادا ازآنِ خود کرده است. در دانشگاه کلگری، تحصیل دورۀ دستیاری جراحی مغز و اعصاب شش سال طول می‌کشد و متشکل از جلسه‌های اصولی جراحی (به‌مدت دو سال)، سمینارها و کنفرانس‌های علمی مختلف، انجام برنامههای عملی و پروژه‌های تحقیقاتی و بالینی است.
دانشگاه ساسکاچوان
دانشگاه ساسکاچوان (University of Saskatchewan) نیز ازجمله دانشگاه‌های باکیفیت برای تحصیل رشته جراحی مغز و اعصاب در کانادا به‌حساب می‌آید که در رتبۀ چهارصدوشصت‌وپنجم دانشگاه‌های مطرح جهان در سال ۲۰۲۱ جای گرفته است. ناگفته نماند در رتبه‌بندی اخیر وبگاه وبومتریک، دانشگاه ساسکاچوان هجدهمین دانشگاه‌های برتر کانادا شناخته شده است. تحصیل در دورۀ دستیاری جراحی مغز و اعصاب دانشگاه ساسکاچوان شش سال به‌طول می‌انجامد. برنامۀ تحصیلی دورۀ یادشده از این بخش‌ها تشکیل شده است: ۱. دو سال آموزش پایۀ جراحی (جراحی مغز و اعصاب، ستون فقرات ارتوپدی، ICU، عروقی، تروما و مراقبت‌های حاد)؛ ۲. چهار سال آموزش جراحی مغز و اعصاب (جراحی مغز و اعصاب، جراحی مغز و اعصاب در کلینیک، آسیب‌شناسی عصبی، نورورادیولوژی و جراحی عروق داخلی)؛ ۳. دوازده ماه تحقیقات و خدمات بالینی. شایان ذکر است قبولی در برنامۀ دستیاری جراحی مغز و اعصاب دانشگاه ساسکاچوان بسیار رقابتی است.
دانشگاه مانیتوبا
دانشگاه مانیتوبا (University of Manitoba) آخرین نام در فهرست دانشگاه‌های برتر برای تحصیل رشته جراحی مغز و اعصاب در کانادا به‌شمار می‌رود که در سال ۲۰۲۱، در جایگاه ۶۰۱ تا ۶۵۰ دانشگاه‌های برتر جهان ایستاده است. علاوه‌براین براساس تازه‌ترین رده‌بندی وبگاه وبومتریک، مانیتوبا هفدهمین دانشگاه معتبر کانادا شناخته میشود. دورۀ دستیاری جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه مانیتوبا شش‌ساله است. دستیاران جراحی مغز و اعصاب در طول دورۀ آموزش تحصیل تشویق می‌شوند که پروژه‌های تحقیقاتی انجام دهند و در این دورۀ آموزشی، امکان یک سال تحقیق اختیاری نیز وجود دارد. گفتنی است قبولی در برنامۀ دستیاری جراحی مغز و اعصاب دانشگاه مانیتوبا بسیار رقابتی است و متقاضیان برای ثبت‌نام، رزومه‌ای از فعالیت‌های مرتبط با جراحی مغز و اعصاب و انگیزه‌نامه و حداقل سه معرفی‌نامه باید ارائه دهند و در مصاحبه‌های احتمالی شرکت کنند.
منابع:
