تحصیل در ایتالیا

دانشجویان بین‌المللی بسیاری ایتالیا را برای تحصیل انتخاب می‌کنند. در ادامه به برخی از دلایلی که دانشجویان را به انتخاب ایتالیا ترغیب می‌کنند، می‌پردازیم:
۱- دانشگاه‌های بین‌المللی با محیطی مناسب برای دانشجویان
یکی از دلایل تمایل دانشجویان بین‌المللی به تحصیل در ایتالیا، قدمت و اعتبار دانشگاه های ایتالیا است. همچنین فضای چندملیتی دانشگاه‌های این کشور به همراه شعبه‌های زیاد دانشگاه‌های بین المللی در ایتالیا، شرایط را برای تحصیل دانشجویان بین‌المللی آسان کرده است. دانشگاه بولونیا به عنوان قدیمی‌ترین دانشگاه جهان، منشاء نظام آموزش عالی غرب محسوب می‌شود. همچنین بولونیا یکی از برترین شهرهای اروپا از نظر تعداد دانشجویان اراسموس (برنامه جابجایی دانشجو در اروپا) به شمار می‌رود.
۲- هزینه پایین تحصیل در ایتالیا
ایتالیا یکی از مقرون به‌صرفه‌ترین کشورهای مطرح اروپایی از نظر هزینه تحصیل برای دانشجویان بین‌المللی محسوب می‌شود. شهریه دانشگاه‌های دولتی ایتالیا برای مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، سالانه بین ۴۰۰۰-۸۰۰ یورو و برای مقطع دکتری تقریباً رایگان است. به عنوان مثال شهریه دانشگاه مطرحی چون ساپینزا رم سالانه ۱۰۰۰ یورو (ترمی ۵۰۰ یورو) است. همچنین با گرفتن بورسیه استانی ایتالیا، علاوه بر تحصیل تقریباً رایگان، مبلغی را نیز به عنوان کمک‌هزینه دریافت خواهد کرد.
۳- امکان تحصیل به زبان انگلیسی در ایتالیا
در ایتالیا شما می‌توانید دوره مناسب در رشته تحصیلی مورد علاقه‌تان را به زبان انگلیسی پیدا کنید؛ محبوب‌ترین رشته‌های تحصیلی برای دانشجویان بین‌المللی در ایتالیا عبارتند از:

معماری
طراحی، مد و دیگر رشته‌های هنری
مهندسی عمران، مکانیک، برق، کامپیوتر، صنایع و دیگر رشته‌های مهندسی
پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و رشته‌های پیراپزشکی
حقوق و روابط بین الملل
MBA و دیگر رشته‌های مدیریتی (مالی، بازاریابی، گردشگری، سلامت و…)
ریاضی و علوم کامپیوتر، فیزیک، شیمی و دیگر رشته‌های علوم پایه
کشاورزی و منابع طبیعی

۴- امکان انجام کار دانشجویی
یکی از مزایای تحصیل در ایتالیا، امکان انجام ۲۰ ساعت کار در هفته حین تحصیل است. به این ترتیب اگر حداقل دستمزد را ۱۰ یورو در ساعت در نظر بگیریم، امکان کسب درآمد تا ۸۰۰ یورو در ماه برای دانشجویان وجود دارد. دانشجویان در زمینه‌هایی مانند دستیاری تدریس (TA) و دستیاری پژوهشی (RA) فریلنس کار با نرم افزار، آموزش زبان انگلیسی، کار در داخل دانشگاه (کتابخانه، بخش کمک به دانشجویان بین‌المللی و…)، راهنمای گردشگری (هر سال گرشگران بسیاری وارد ایتالیا می‌شوند)، انجام کارهای خدماتی در رستوران‌ها، هتل‌ها و… در ایتالیا فعالیت می‌کنند.
۵- امکان سفر به تمام کشورهای حوزه شنگن
با دریافت ویزای ایتالیا می‌توانید بدون محدودیت حین تحصیل و در تعطیلات تابستانی و زمستانی به تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا (مانند فرانسه، اسپانیا، سوئیس، آلمان و…) سفر کنید و تجربه اروپاگردی را نیز در کنار تحصیل داشته باشید.
۶- شرایط پذیرش و تحصیل آسان
امکان دریافت پذیرش اکثر دانشگاه‌های ایتالیا بدون مدرک زبان، بدون شرط معدل، بدون گذراندن آزمون ورودی، بدون محدودیت سنی و حتی با داشتن گپ تحصیلی (وقفه ایجادشده پس از آخرین مدرک تحصیلی) وجود دارد.

دانشگاه‌ها مهم‌ترین رکن آموزش عالی در ایتالیا محسوب می‌شوند. مقاطع تحصیلی دانشگاه‌ها به این صورت دسته‌بندی می‌شوند:

• کارشناسی
• کارشناسی ارشد
• دکتری
• ارشد تخصصی و دوره‌های تکمیلی

تحصیل در ایتالیا در مقطع کارشناسی
دوره دانشگاهی Laurea معادل مقطع کارشناسی علوم (BSc) در سیستم دانشگاهی اروپایی است که پس از یک دوره تحصیلی سه‌ ساله دریافت می‌شود. دانش‌آموزان در صورتی پذیرفته می‌شوند که دیپلم دبیرستان (دیپلم ۱۲ساله، پیش‌دانشگاهی یا کاردانی) یا گواهی دیگری که در ایتالیا مورد تأیید باشد را داشته باشند. دوره‌هایی که به زبان انگلیسی برگزار می‌شوند و برخی از دوره‌های ایتالیایی‌زبان به گذراندن یک آزمون ورودی نیاز دارند.
رشته‌هایی که در مقطع کارشناسی به زبان انگلیسی در ایتالیا برگزار می‌شوند، عبارتند از:

• مهندسی کامپیوتر
• مهندسی مکانیک
• مهندسی برق ارتباطات
• مهندسی خودردو
• علوم مهندسی
• معماری
• مدیریت (مالی، کسب‌وکار، گردشگری، بانکداری و…)
• حقوق
• روانشناسی
• بایو انفورماتیک
• پرستاری

پس از دریافت مدرک کارشناسی laurea، دانشجو می‌تواند مستقیماً وارد بازار کار شود یا تحصیل خود را در مقطع کارشناسی ارشد (Laurea Magistrale) ادامه دهد.
مدارک لازم برای پذیرش در مقطع کارشناسی در ایتالیا عبارتند از:

• ترجمه ریزنمرات دوره دبیرستان (و پیش‌دانشگاهی)
• ترجمه مدرک دیپلم (و پیش‌دانشگاهی)
• انگیزه‌نامه تحصیلی (SOP) (در صورت لزوم)
• رزومه تحصیلی (CV) (در صورت لزوم)
• مدرک زبان (انگلیسی یا ایتالیایی*)

* مدرک زبان انگلیسی برای دوره‌های انگلیسی‌زبان و مدرک زبان ایتالیایی برای دوره‌های ایتالیایی‌زبان مورد نیاز است. البته برای پذیرش در اکثر دوره‌ها به مدرک زبان نیازی نیست اما هنگام مصاحبه در سفارت ایتالیا برای دریافت ویزای تحصیلی، باید مدرک زبان ارائه دهید.
تحصیل پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در ایتالیا
برای تحصیل پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در دانشگاه‌های دولتی ایتالیا به زبان انگلیسی، داشتن دیپلم تجربی الزامی نیست و با دیپلم رشته‌های مختلف و قبولی در یک آزمون ورودی می‌توان وارد دانشگاه شد. متقاضیان برای تحصیل در رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی باید در آزمون IMAT شرکت کنند. طول دوره پزشکی و دندانپزشکی در ایتالیا ۶ سال است. آزمون ورودی رشته داروسازی در هر دانشگاه جداگانه برگزار می‌شود و طول دوره آن ۵ سال است.
سطح علمی آزمون‌های ورودی در حد سوم دبیرستان ایتالیا است و با توجه به اینکه عموماً بار علمی دانش‌آموزان ایرانی از دانش‌آموزان اروپایی بالاتر است، متقاضیان ایرانی از این نظر مشکلی برای قبولی در آزمون ندارند. نکته مهم آن است که آزمون‌ها به زبان انگلیسی برگزار می‌شوند و داوطلبان باید از مهارت کافی درک مطلب انگلیسی برخوردار باشند. بنابراین اگر متقاضی سطح زبان متوسط (رو به بالا) داشته باشد، مشکلی برای پذیرفته شدن در آزمون نخواهد داشت.
برای اطلاعات بیشتر به صفحات تحصیل پزشکی در ایتالیا، تحصیل دندانپزشکی در ایتالیا و تحصیل داروسازی در ایتالیا مراجعه کنید.

تحصیل در ایتالیا در مقطع کارشناسی ارشد

Laurea Magistrale معادل مدرک کارشناسی ارشد علوم (MSc) در سیستم دانشگاهی اروپایی است که پس از یک دوره دو ساله تحصیلات تکمیلی به‌دست می‌آید و دانشجو با گذراندن آن به دانش و مهارت تخصصی دست می‌یابد.
در اکثر رشته‌های تحصیلی در تمام زیرگروه‌های رشته‌های مهندسی، پیراپزشکی، معماری، هنر و علوم انسانی، مدیریت و علوم اجتماعی، در این مقطع، دوره‌هایی به زبان انگلیسی در دانشگاه‌های ایتالیا برگزار می‌شوند. مدارک مورد نیاز برای پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در ایتالیا عبارتند از:

• ترجمه ریزنمرات مقطع کارشناسی
• ترجمه مدرک کارشناسی
• انگیزه‌نامه تحصیلی (SOP)
• رزومه تحصیلی (CV)
• توصیه‌نامه تحصیلی (Recommendation Letter) *
• مدرک زبان (انگلیسی یا ایتالیایی) **

* امکان اخذ پذیرش با اشتغال به تحصیل یا گواهی موقت دانشگاه نیز وجود دارد.
** برای پذیرش در اکثر دوره‌ها به مدرک زبان نیازی نیست.
تحصیل در ایتالیا در مقطع دکتری
مدرک دکتری (Dottorato di Ricerca) بالاترین سطح تحصیل دانشگاهی است و دانشجویان برای دریافت آن باید یک آزمون جامع را بگذرانند و پس از دوره تحقیقات، از پایان‌نامه خود دفاع کنند. مدرک دکتری پس از یک دوره تحصیل و تحقیق (که حداقل سه سال طول می‌کشد) و تحت هدایت اساتید دانشگاه، اعطا می‌شود. هدف این دوره، تحصیل دانشجویان در سطحی بالا به‌منظور آماده‌سازی آنان برای استخدام به عنوان هیئت علمی دانشگاه، پژوهشگر، یا دیگر موقعیت‌هایی که به دانش پیشرفته و مهارت‌های تحقیقاتی نیاز دارند، می‌باشد.
اکثر دوره‌های دکتری در ایتالیا به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند. در امتیازبندی برای پذیرش در مقطع دکتری در اکثر دانشگاه‌های ایتالیا، پروپوزال بیش‌ترین نقش (۵۰% امتیاز) را ایفا می‌کند. دیگر موارد حائز اهمیت عبارتند از سابقه کار، سابقه تدریس، سوابق تحصیلی و مقالات علمی (به‌ویژه مقالات ISI).
مدارک مورد نیاز برای پذیرش در مقطع دکتری در ایتالیا عبارتند از:

• ترجمه ریزنمرات مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد
• ترجمه مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد
• انگیزه‌نامه تحصیلی (SOP)
• رزومه تحصیلی (CV)
• توصیه‌نامه تحصیلی (Recommendation Letter)
• مدرک زبان (انگلیسی یا ایتالیایی)
• مقاله در زمینه تحصیلی
• پروپوزال

بورسیه‌های تحصیلی در ایتالیا به دو دسته بورسیه‌های دولتی و بورسیه‌های دانشگاهی تقسیم می‌شوند:
بورسیه‌های دولتی
بورسیه­ های دولتی ایتالیا شامل چند نوع بورسیه می‌شود که معروف‌ترین آنها بورسیه استانی یا بورسیه جهان سوم است. در مورد بورسیه استانی ایتالیا، معیار اعطای بورسیه، وضعیت مالی (درآمد خانواده و…) است نه سوابق تحصیلی. بورسیه استانی که در اصل، سازمان ملل متحد بودجه آن را تأمین می‌کند، موارد زیر را پوشش می‌دهد:

معافیت از پرداخت شهریه دانشگاه
خوابگاه رایگان + یک وعده غذای رایگان (در روز) + کمک‌هزینه نقدی تا ۳۰۰۰ یورو در سال و در صورت عدم اختصاص خوابگاه و غذا به متقاضی، کمک‌هزینه تا ۵۲۰۰ یورو در سال خواهد بود
تخفیف استفاده از حمل و نقل عمومی

بورسیه‌های دانشگاهی ایتالیا
این بورسیه‌ها رقابتی هستند و بر پایه شایستگی علمی به دانشجویان اعطا می‌شوند و موارد زیر را پوشش می‌دهند:

معافیت از پرداخت شهریه دانشگاه

کمک‌هزینه تحصیلی تا ۱۰,۰۰۰ یورو در سال

هزینه تحصیل در ایتالیا شامل شهریه دانشگاه‌ها و هزینه زندگی دانشجویی در این کشور است. توجه داشته باشید که در صورت تحصیل در دانشگاه‌های دولتی ایتالیا، امکان استفاده از بورسیه استانی ایتالیا را خواهید داشت. این بورسیه که بر مبنای وضعیت مالی متقاضیان اعطا می‌شود، حدود ۹۰% از شهریه دانشگاه و بخش بزرگی (تا ۵۰۰۰ یورو در سال) از هزینه‌های زندگی آنها را پوشش می‌دهد. بنابراین دانشجویان ایرانی نباید چندان نگران هزینه تحصیل خود در ایتالیا باشند.
شهریه دانشگاه‌های ایتالیا
همان‌طور که گفته شد، شهریه دانشگاه‌های دولتی ایتالیا برای مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، سالانه بین ۴۰۰۰-۸۰۰ یورو و برای مقطع دکتری تقریباً رایگان است. البته شهریه‌ها در دانشگاه‌ها، مقاطع و رشته‌های تحصیلی مختلف، متفاوت است. شهریه دانشگاه‌های خصوصی در ایتالیا معمولاً بین ۲۰۰۰۰-۶۰۰۰ یورو در سال است.
هزینه زندگی دانشجویی در ایتالیا
پرداخت اولین قسط بورسیه استانی ایتالیا ۳-۲ ماه پس از شروع تحصیل انجام می‌شود. از این رو دانشجو برای ماه‌های نخست تحصیل باید مبلغی را در نظر بگیرد. هزینه زندگی شامل غذا، مسکن و… در شهرهای مختلف متفاوت است که مهم‌ترین تفاوت آنها هزینه اجاره مسکن است؛ به عنوان مثال هزینه مسکن در شهرهایی که از این نظر ارزانتر هستند مانند جنوا، باری، تورین و… ۶۰۰-۵۰۰ یورو در ماه و برای شهرهای گران‌تری مانند میلان تا ۹۰۰-۸۰۰ نیز می‌تواند برسد. بنابراین دانشجویان باید مبلغی حدود ۳۰۰۰-۲۰۰۰ یورو را برای سال نخست تحصیل در ایتالیا مد نظر داشته باشند.

در فهرست زیر می‌توانید لیست برترین دانشگاه‌های ایتالیا را طبق رتبه‌بندی مؤسسه QS برای سال ۲۰۲۰ (همراه با رتبه جهانی آنها و سطح‌بندی وزارت علوم) مشاهده کنید:

Politecnico di Milano (149 | گروه الف)
Scuola Superiore Sant’Anna Pisa di Studi Universitari e di Perfezionamento (177 | گروه الف)
Alma Mater Studiorum – University of Bologna (177 | گروه الف)
Sapienza University of Rome (203 | گروه الف)
Scuola Normale Superiore di Pisa (204 | گروه الف)
Università di Padova (234 | گروه الف)
University of Milan (302 | گروه الف)
Politecnico di Torino (348 | گروه الف)
University of Trento (389 | گروه ب)
University of Pisa (389 | گروه الف)

پس از دریافت پذیرش یکی از دانشگاه‌های ایتالیا، دانشجویان باید برای اخذ ویزای تحصیلی ایتالیا اقدام کنند. دانشجویان باید نخست از طریق سایت شرکت Cox and Kings Global Service یا CKGS وقت تحویل مدارک رزرو نمایند. پس از تحویل مدارک به شرکت CKGS و بررسی مدارک توسط این شرکت، برای متقاضی وقت مصاحبه سفارت تعیین می‌شود که توسط همین شرکت به متقاضی اعلام می‌گردد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحه ویزای تحصیلی ایتالیا مراجعه کنید.