اپلای کردن و مهاجرت تحصیلی به کشورهای دیگر، نیازمند طی کردن مسیر طولانی است. یکی از اقداماتی که در این راستا باید انجام دهید، آزادسازی مدرک تحصیلی‌تان است. بسیاری از افراد فکر می‌کنند که این کار تنها با صرف هزینه بسیار زیاد انجام می‌شود. اما شما میتوانید از راه‌های دیگری هم مدرکتان را آزاد کنید. در ادامه این مطلب، با روش‌های مختلف آزادسازی مدرک و هزینه آن بیشتر آشنا خواهید شد.
چرا به آزاد سازی مدرک برای مهاجرت نیاز دارید؟
همان طور که می‌دانید، در بیشتر کشورهای دنیا برای تحصیل باید به دانشگاه شهریه پرداخت کنید. اما دانشگاه‌های دولتی در ایران بدون دریافت هیچ هزینه‌ای از دانشجو، امکان تحصیل را برای او فراهم می‌کنند. در اصل هزینه تحصیل شما در دوره‌های روزانه، توسط دولت به دانشگاه پرداخت می‌شود. این هزینه مربوط به تعمیرات و نگهداری ساختمان، هزینه کلاس‌های عملی و آزمایشگاه، حقوق اساتید و کارکنان و... است.
میتوان گفت که دولت با قرار دادن بودجه در اختیار دانشگاه‌ها، روی افراد نخبه سرمایه‌گذاری می‌کند تا بعدا از توانمندی و دانش آنها در اداره کشور بهره بگیرد. اما هنگامی که شما قصد دارید مدرک خود را دریافت کرده و به کشور دیگری مهاجرت کنید، باید هزینه تحصیلتان را به دولت پس دهید. در غیر این صورت، نمی‌توانید اصل مدرک تحصیلی و دانشنامه خود را دریافت کرده و در دانشگاه‌های کشور مقصد ثبت نام کنید. تنها مدارکی که امکان ترجمه و ارائه به خارج از کشور را دارند، دانشنامه و اصل مدرک تحصیلی هستند و شما نمی‌توانید گواهی موقت را ترجمه کرده و در پرونده‌تان قرار دهید.
به صورت پیش‌فرض، شما به‌ازای هر سال تحصیل در دوره روزانه و دانشگاه سراسری، مدت معینی «تعهد خدمت» دارید. افرادی که با سهمیه منطقه یک (در کنکور سراسری)، شهدا و خانواده شهید، ایثارگران، نهضت سوادآموزی، جهاد کشاورزی، جانبازان و آزادگان وارد دانشگاه شده‌اند، به‌ازای هر سال تحصیلی، یک سال تعهد خدمت دارند. یعنی برای آزادسازی لیسانس باید چهار سال سابقه خدمت داشته باشند. برای افرادی که با سهمه مناطق ۲، ۳، ۴، ۵، سهمیه عشایر و سهمیه مناطق محروم وارد دانشگاه شده‌اند، مدت تعهد خدمت دو برابر می‌شود. همچنین افرادی که از طریق سهمه استانداری‌ها به دانشگاه راه پیدا کرده‌اند، سه برابر مدت تحصیل خود تعهد خدمت دارند.
روش های آزاد سازی مدارک تحصیلی
سه راه کلی برای آزاد کردن مدرک تحصیلی شما وجود دارد. راه اول، خریدن مدت تعهد خدمت با پرداخت هزینه است. در روش دوم، شما میتوانید در صورتی که سابقه بیمه دارید، مدرکتان را بدون پرداخت هزینه آزاد کنید. روش سوم هم که بسیاری از دانشجویان متقاضی مهاجرت از آن استفاده می‌کنند، لغو رایگان تعهد خدمت با استفاده از گواهی عدم کاریابی است. در ادامه، با ویژگی‌های هر روش، مدارک لازم و هزینه آن آشنا می‌شوید.
آزاد سازی مدرک با سابقه بیمه
برای استغاده از این روش، شما باید به اندازه مدت زمان تعهد خدمتتان (یا بیشتر) سابقه کار با بیمه داشته باشید. البته این سوابق کاری تنها در صورتی قابل قبول هستند که بعد از فارغ‌التحصیلی انجام شده باشند. بنابراین حتی اگر در زمان دانشجویی کار کرده باشید هم نمی‌توانید آن را به عنوان سابقه کاری به دانشگاه تحویل دهید. بعد از گرفتن لیست پرداخت بیمه همراه با مهر و امضا، باید آن را به همراه اصل گواهی موقت، مدارک تسویه با دانشگاه و کارت پایان خدمت یا برگه معافیت در سامانه بارگزاری کنید تا بعد از بررسی در وزارت علوم، مدرک شما آزاد شود.
آزادسازی مدرک از طریق کاریابی
در این روش، شما آمادگی خود را برای انجام مدت تعهد شده اعلام می‌کنید. کافی است بعد از ثبت نام در سامانه سجاد وزارت علوم، گزینه کاریابی را انتخاب کنید. بعد از گذشت حداقل ۶ ماه در صورتی که شغل مناسبی برای شما پیدا نشده باشد، با ارائه گواهی عدم کاریابی میتوانید مدرکتان را آزاد کنید. برای استفاده از این روش، باید حداقل ۱ سال از فارغ‌التحصیلی و معافیت یا پایان خدمت شما گذشته باشد. لغو تعهد خدمت از طریق کاریابی، بدون هزینه انجام می‌شود و به همین دلیل بهترین روش برای افرادی است که قصد دارند با کمترین هزینه به کشورهای دیگر مهاجرت کنند.
آزاد سازی مدرک دانشگاه آزاد
برخلاف دانشگاه‌های دولتی، آزاد کردن مدرک و دانشنامه در دانشگاه آزاد به راحتی انجام می‌شود. کافی است بعد از فارغ‌التحصیلی و تسویه حساب با قسمت‌های مختلف دانشگاه، وارد سامانه مربوطه شوید و درخواست دریافت مدرک تحصیلی را ثبت کنید. تنها نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که دانشنامه‌های صادر شده مربوط به قبل از سال ۱۳۸۸ دارای مهر و هولوگرام دانشگاه نیستند و به همین علت بعد از دریافت دانشنامه، به سازمان مرکزی دانشگاه آزاد مراجعه کنید تا مدارک را با مهر به شما تحویل دهد.
آزاد سازی مدرک تحصیلی شبانه
اگر در دوره‌های شبانه دانشگاه‌های دولتی تحصیل کرده باشید، نیازی به پرداخت هزینه برای ازاد سازی مدرک نخواهید داشت. حتی اگر چند ترم از یک مقطع را روزانه و چند ترم دیگر را با پرداخت هزینه و به شکل شبانه پشت سر گذاشته‌اید، تنها به اندازه ترم‌های روزانه تعهد خدمت دارید.
آزاد سازی مدرک تحصیلی وزارت بهداشت
پذیرش دانشجویان در رشتههای پزشکی و پیراپزشکی بر خلاف رشتههای دیگر، بر عهده وزارت بهداشت است و به همین دلیل این افراد برای فارغ‌التحصیلی و آزاد کردن مدرک تحصیلی باید بر اساس قوانین این وزارتخانه عمل کنند. رشتههای مربوط به وزارت بهداشت معمولا دارای طرح نیروی انسانی بعد از پایان تحصیل هستند. در نتیجه دانشآموختگان رشتههای علوم پزشکی باید پس از پایان درس خود مدت مشخصی را در مراکز درمانی و بهداشتی در مناطق محروم بگذرانند. افرادی که قصد دارند بدون گذراندن دوره طرح خود به خارج از کشور مهاجرت کنند، می‌توانند با گذاشتن وثیقه، مدرک تحصیلی و دانشنامه خود را آزاد و آن را ترجمه کنند.
آزاد كردن مدرك دانشگاهي وزارت بهداشت با وثیقه
بسیاری از دانشآموختگان رشتههای علوم پزشکی ترجیح می‌دهند بدون گذراندن طرح، برای مهاجرت تحصیلی اقدام کنند. این افراد می‌توانند تضمین بدهند که بعد از مدت معین به کشور برمی‌گردند و به تعهدات خود عمل می‌کنند. این تضمین با تنظیم تعهدنامه رسمی، ارائه وثیقه ملکی یا ضمانت بانکی صورت می‌گیرد. پس از تسویه حساب با دانشگاه، دانشجو می‌تواند به اداره تعهدات وزارت بهداشت مراجعه کرده و تشکیل پرونده دهد. وثیقه هم می‌تواند سند ملکی و هم ضمانت بانکی باشد. برای وثیقه مالی، باید در بانک ملی حساب باز کنید و مبلغ اعلام شده را به آن واریز کنید. بعد از برگشت شما به کشور و شروع طرحتان، میتوانید پول را از بانک خارج کنید. اگر هم قصد دارید سند ملکی برای وثیقه قرار دهید باید حتما ملک توسط نماینده حقوقی دانشگاه و دادگستری بازدید و تایید شود.
هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی
اگر می‌خواهید در سریع‌ترین زمان ممکن و بدون زحمت مدرکتان را آزاد کنید، بهترین روش این است که با پرداخت هزینه، تعهد خدمت خود را بخرید. البته این مبلغ ثابت نیست و با ابلاغیه‌های جدید تغییر می‌کند. بعد از محاسبه هزینه آزادسازی مدرک، متناسب با فرمولی که در ابتدای متن به آن اشاره شد، باید آن را در یک، دو یا سه ضرب کنید. برای خرید تعهد خدمت، کافی است به سامانه سجاد مراجعه کنید و بعد از تشکیل پرونده و ثبت نام، هزینه اعلام شده را به حساب وزارتخانه واریز کنید.
جدول محاسبه هزینه آزاد سازی مدرک تحصیلی
در تاریخ هفتم آذرماه ۱۴۰۱، بخشنامه جدیدی برای هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی منتشر شد. هزینه‌های مربوط به آزادسازی مدرک در هر رشته تحصیلی را در ادامه مشاهده خواهید کرد.
| گروه تحصیلی هزینه تعهد خدمت | علوم انسانی | علوم پایه | هنر | فنی و مهندسی | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| یک ترم | ۶۰۰/۷۴۳/۵۹ | ۸۰۰/۷۴۸/۶۳ | ۸۰۰/۰۹۶/۸۶ | ۶۰۰/۲۶۵/۷۰ | |||
| یک واحد | ۶۳۳/۹۷۸/۴ | ۴۰۰/۳۱۲/۵ | ۷۳۳/۱۷۴/۷ | ۴۶۷/۸۵۵/۵ | |||
| یک ماه | ۲۶۷/۹۵۷/۹ | ۸۰۰/۶۲۴/۱۰ | ۴۶۷/۳۴۹/۱۴ | ۹۳۳/۷۱۰/۱۱ | |||
| یک روز | ۹۰۹/۳۳۱ | ۱۶۰/۳۵۴ | ۳۱۶/۴۸۷ | ۳۶۴/۳۹۰ |
قانون جدید آزادسازی مدرک تحصیلی
تا قبل از تاریخ ۷ آذر سال ۱۴۰۱، هزینه آزادسازی مدارک برای هر سال متفاوت بود و شما بر اساس سال ورود به دانشگاه باید این مبلغ را محاسبه می‌کردید. اما در قانون جدید، این هزینه برای تمامی دانشجویان یکسان و بر اساس جدول بالا محاسبه می‌شود.
هزینه آزادسازی مدرک کارشناسی ارشد سال 96، ۹۷، ۹۸ و ۹۹
بر اساس مصوبه جدید، در صورتی که سال‌های قبل فارغ‌التحصیل شده‌اید اما مدرکتان را آزاد نکرده‌اید، باید هزینه تعهد خدمت خود را با مبالغ جدید که در جدول بالا مشاهده کردید محاسبه کنید. به طور مثال، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد رشته فنی و مهندسی که درس خود را ۴ ترمه تمام کرده است، باید ۴۰۰/۵۱۰/۵۰۱ ریال برای آزادسازی مدرک خود پرداخت کند و سال ورود و خروج او به دانشگاه در این مبلغ تفاوتی ایجاد نمی‌کند.
هزینه آزاد سازی مدرک کارشناسی وزارت بهداشت
افرادی که در کنکور سراسری در رشتههای تحت نظارت وزارت بهداشت پذیرفته می‌شوند، علاوه بر تعهد خدمت رایگان، معمولا موظف به انجام طرح نیروی انسانی هم هستند که در بخش‌های قبلی درباره آن توضیح داده شد. هزینه آموزش رایگان این دانشجویان هم با هزینه وزارت علوم متفاوت است و بر اساس سال محاسبه می‌شود. به طور مثال هزینه هر سال تحصیل در مقطع کاردانی رشتههای علوم پزشکی برای دانشآموختگان سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۲ برابر با ۱۴۰ میلیون ریال است. برای دانش‌اموختگان پزشکی، این مبلغ ۳۰۰ میلیون ریال در سال است. دندان‌پزشکان و داروسازان هم برای آزادسازی مدرک باید به ترتیب مبالغ ۳۴۰ میلیون ریال و ۳۸۰ میلیون ریال را به وزارت بهداشت بپردازند.
هزینه آزادسازی مدرک وزارت علوم برای دانشآموختگان سال تحصیلی ۱۳۷۳-۱۳۷۴ تا پایان سال تحصیلی ۱۳۹۰-۱۳۹۱
دانشآموختگان علوم پزشکی تحت نظر وزارت بهداشت که قصد آزادسازی مدرک با پرداخت هزینه را دارند، باید بر اساس آخرین مصوبه این وزارتخانه عمل کنند. در این مصوبه، هزینه تحصیل در سال‌های ۱۳۷۳-۱۳۷۴ تا ۱۳۹۰-۱۳۹۱ با سال‌های بعد از آن متفاوت است. هزینه آزادسازی مدرک برای هر یک سال تحصیل در مقاطع مختلف به ترتیب زیر است:
- کاردانی: ۳۵ میلیون ریال
- کارشناسی: ۴۲ میلیون ریال
- پزشکی: ۱۱۷ میلیون ریال
- دندان‌پزشکی: ۹۴ میلیون ریال
- داروسازی: ۸۴ میلیون ریال
هزینه آزادسازی مدرک کارشناسی پرستاری
دانش‌اموختگان رشته پرستاری در دوره‌های روزانه که قصد ترجمه دانشنامه و ریزنمرات خود را دارند اما دوره طرح نیروی انسانی اجباری را نگذرانده‌اند، باید وثیقه بانکی یا سند ملکی برای تضمین بازگشت به کشور را در اختیار وزارت بهداشت قرار دهند. مبلغ وثیقه در سال ۱۴۰۱ برای کارشناسی رشتههای علوم پزشکی مثل پرستاری، ۱۵۰ میلیون تومان اعلام شده است.
علاوه بر تضمین بازگشت به کشور، دانشآموختگان این رشته باید برای آزادسازی مدرک خود مبلغی را در سامانه سجاد پرداخت کنند. این هزینه برای هر سال ۱۵ میلیون تومان است و در نتیجه دانشآموختگان کارشناسی پرستاری باید ۶۰ میلیون تومان برای بهره‌مندی از آموزش رایگان پرداخت کنند.
لغو تعهد و آزادسازی مدرک تحصیلی از طریق ازکارافتادگی
سه روشی که برای لغو تعهد خدمت در این متن به آنها اشاره شد یعنی پرداخت هزینه، گواهی عدم کاریابی و استفاده از سوابق بیمه، برای همه افراد کارایی دارند. اما علاوه بر این روش‌ها، برخی از افراد دارای شرایط ویژه‌ای هستند که باعث لغو تعهد آنها می‌شود. ازکارافتادگی و ناتوانی در انجام کار یکی از این شرایط است. افرادی که نمی‌توانند به دلیل مشکلات جسمی و روانی در جایی مشغول به کار شوند، با گرفتن تاییدیه شورای پزشکی امکان آزادسازی مدرک تحصیلی خود را دارند.
نحوه آزادسازی مدارک تحصیلی از دانشگاه های دولتی و دریافت دانشنامه و ریزنمرات تحصیلی در سال 1401
شما میتوانید از طریق گواهی عدم کاریابی، سوابق بیمه تحصیلی و یا پرداخت هزینه، دانشنامه و ریزنمرات تحصیلی خود را دریافت و به دارالترجمه تحویل دهید. کافی است وارد سامانه سجاد شوید و پس از پر کردن فرم ثبت نام، در منو گزینه اداره امور دانشجویان را انتخاب کنید. در بخش آزادسازی مدرک تحصیلی میتوانید روش مورد نظر خود را انتخاب و مدارک خواسته شده را بارگذاری کنید. معمولا بررسی پرونده در صورت کامل بودن اطلاعات و مدارک، زیاد طول نمی‌کشد و چند هفته بعد دانشنامه خود را دریافت خواهید کرد.
چگونه می توان از مبلغ آزادسازی مدرک تحصیلی آگاه شد؟
آخرین مصوبه وزارت علوم در مورد هزینه آزادسازی مدرک، مربوط به تاریخ ۷ آذرماه سال ۱۴۰۱ است و احتمال دارد این مبالغ در ماه‌ها و سال‌های آینده هم تغییر کنند. به همین دلیل بهترین روش برای اطلاع از مبلغ آزادسازی مدرک، تماس با اداره آموزش دانشگاه محل تحصیلتان است.
سیم آخر و مهاجرت تحصیلی
با توجه به چالش‌هایی که در مسیر مهاجرت تحصیلی وجود دارد، بهتر است از یک تیم حرفه‌ای در این مسیر کمک بگیرید. سیم آخر، ارائه دهنده خدمات مختلف در حوزه تحصیل در کانادا، مهاجرت تحصیلی به ایتالیا ، تحصیل در اسپانیا ، تحصیل در آلمان ، تحصیل در نروژ ، تحصیل در فرانسه است. در سیم آخر ما شرایط شما را بررسی می‌کنیم و به شما می‌گوییم که امکان تحصیل در کدام کشورها را دارید. در ادامه این مسیر هم برای دریافت پذیرش و ویزا همراه شما خواهیم بود. برای دریافت مشاوره میتوانید فرم ارزیابی سیم آخر را پر کرده و در زمانی که خودتان تعیین می‌کنید؛ با مشاوران ما صحبت کنید.