همانطور که می‌دانید کانادا با داشتن ۲۸ دانشگاه در رشته‌های دکتری و حدود ۲۲۵هزار نفر دانشجوی دکتری یکی از کشورهای محبوب برای علاقه‌مندان به تحصیل دکتری است. تحصیل در کانادا مقطع دکتری سه تا شش سال زمان می‌برد و به‌طور متوسط دانشجویان ۴ تا ۶هزار دلار کانادا در سال شهریه باید بپردازند. شایان ذکر است سال تحصیلی در کانادا از سپتامبر تا آپریل طول می‌کشد. تحصیل دکتری در کانادا به فارغ‌التحصیلان این فرصت را می‌دهد که با متخصصان برجسته در زمینۀ پژوهشی‌شان همکاری کنند و از امکانات نوین بهره‌مند شوند. امکان تحصیل رایگان دکتری در کانادا با استفاده از بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های مختلفی فراهم است که دانشگاه‌های این کشور برای دانشجویان بینالمللی واجدشرایط در نظر گرفته‌اند. در این مقاله، شرایط تحصیل رایگان دکتری در کانادا را توضیح خواهیم داد و دانشگاهها و رشته‌های دکتری در کانادا را معرفی خواهیم کرد.
ساختار مقطع دکتری در کانادا
مقطع دکتری در کانادا به‌عنوان درجۀ پایانی و عالی‌ترین سطح تحصیلات در نظر گرفته می‌شود. در این کشور، مدارک دکتری مختلفی ازجمله دکتری آکادمیک و دکتری حرفه‌ای مثل دکتری مدیریت بازرگانی (DBA) و دکتری آموزش و پرورش (EdD) به فارغ‌التحصیلان اعطا می‌شود. دانشجویان دکتری در کانادا حداقل سه سال و حداکثر شش سال از عمرشان را برای پژوهش صرف می‌کنند. گفتنی است مقطع دکتری در کانادا پژوهش‌محور است و دانشجویان درکنار کلاس‌های آموزشی، پژوهش‌های مستقلشان را پیش می‌برند. نکتۀ مهم دیگر اینکه ممکن است برخی دانشگاهها در پایان سال اول یا دوم، از دانشجویان بخواهند در آزمون جامع شرکت کنند.
شرایط پذیرش مقطع دکتری در کانادا
در بیشتر مواقع، دانشجویان باید برای گرفتن پذیرش دکتری در کانادا مدرک کارشناسی ارشد ارائه دهند. باوجوداین، برخی دانشگاه‌های کانادا دوره‌هایی در نظر گرفته‌اند تا دانشجویان مستقیماً از مقطع کارشناسی به دکتری بروند. تحصیل مقطع دکتری برای این دسته از دانشجویان کمی طولانی‌تر خواهد بود و آنان باید دو سال مقطع کارشناسی ارشد را در این مقطع بگذرانند. پذیرش مقطع دکتری در کانادا کاملاً رقابتی است و نمرههای دروس و معدل مقاطع گذشتۀ دانشجویان تأثیرگذار خواهد بود. کانادا نمرههای متقاضیان را براساس سیستم GPA بررسی می‌کند و دانشجویان باید نمره‌هایشان را معادل‌سازی کنند که این نمره باید سه یا بیشتر باشد. برخی دانشگاه‌های کانادا آزمون پذیرش GMAT را نیز برای ورود متقاضیان تدارک دیده‌اند و داوطلبان برای ورود به دانشگاه مدنظرشان با دیگران باید رقابت کنند. ناگفته نماند زبان تدریس دروس بسته به ایالت محل تحصیل، انگلیسی یا فرانسوی یا ترکیبی از این دوست و دانشجویان باید مدارک زبان مرتبط را به دانشگاه ارائه دهند.
هزینۀ تحصیل مقطع دکتری در کانادا
دانشجویان بینالمللی برای تحصیل مقطع دکتری در کانادا باید سالانه حدود ۴ تا ۶هزار دلار کانادا بپردازند که این مبلغ باتوجهبه رشته و محل تحصیل، ممکن است تا ۲۵هزار دلار کانادا نیز افزایش یابد. گفتنی است شهریۀ سالانه برای دانشجویان بینالمللی کمی بیشتر از دانشجویان بومی است؛ ولی از شهریۀ سالانۀ دانشگاه‌های بریتانیا و آمریکا ارزان‌تر برآورد می‌شود. هزینههای تحصیل دکتری باتوجهبه ساختار آموزشی دانشگاه محل تحصیل، احتمال دارد هر سال متفاوت باشد. بااین‌حال، دانشجویان بینالمللی با استفاده از بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های مختلف، فرصت تحصیل رایگان دکتری در کانادا را میتوانند به‌دست آورند.
شرایط تحصیل رایگان مقطع دکتری در کانادا
سازمان‌های دولتی و غیردولتی و دانشگاهها بورسیه‌های تحصیلی مقطع دکتری در کانادا را براساس شایستگی و سوابق تحصیلی به دانشجویان اعطا می‌کنند تا شرایط تحصیل رایگان برای دانشجویان فراهم شود. دانشجویان بینالمللی برای تحصیل رایگان دکتری در کانادا نیاز دارند تاحدممکن مدارکشان را کامل و در مقاطع قبلی نمرههای عالی کسب کرده باشند. همچنین، آنان دانشگاه‌هایی را باید مدنظر قرار دهند که بورسیه و کمک‌هزینۀ تحصیلی برای دانشجویان بینالمللی در نظر گرفته‌اند. سابقۀ پژوهشی، سابقۀ تدریس، نمرۀ عالی GPA و نمرۀ مطلوب مدرک زبان آیلتس یا تافل ازجمله عواملی است که بر اعطای بورسیه و کمک‌هزینۀ تحصیلی مؤثرند. درادامه، تعدادی از این بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌ها را معرفی خواهیم کرد.
بورسیه‌های دولتی تحصیلات تکمیلی: بورسیۀ دولتی تحصیلات تکمیلی با هدف فراهم‌کردن امکان تحصیل رایگان دکتری در کانادا و جذب و حفظ دانشجویان دکتری اعطا می‌شود. ارزش این بورسیه ۵۰هزار دلار کانادا در سال است و به‌مدت سه سال به دانشجویان واجدشرایط رشته‌های مهندسی، علوم طبیعی، سلامت، علوم اجتماعی و علوم انسانی پرداخت می‌شود.
بورسیۀ دکتری بینالمللی لستر پیرسون: دانشگاه تورنتو این بورسیه را با هدف شناسایی دانشجویان بینالمللی دارای پیشرفت تحصیلی رضایت‌بخش در نظر گرفته است. بورسیۀ مذکور علاوه‌بر فراهم‌کردن امکان تحصیل رایگان دکتری در کانادا، هزینههای کتاب، اقامت و... را پوشش می‌دهد.
بورسیۀ دکتری بینالمللی دانشگاه یورک: ارزش این بورسیۀ تحصیلی برای دانشجویان بینالمللی ۶۰ تا ۱۰۰هزار دلار کاناداست که به‌مدت چهار سال پرداخت می‌شود و امکان تحصیل رایگان دکتری در کانادا را فراهم می‌کند.
بورسیۀ دکتری دانشگاه مانیتوبا: دانشگاه مانیتوبا برای دانشجویان بینالمللی تمام‌وقت مقاطع تحصیلات تکمیلی، به‌ویژه مقطع دکتری، بورسیه‌ای با ارزش ۱۸هزار دلار کانادا در نظر گرفته است و آن را برای مدت دو سال پرداخت می‌کند.
بورسیۀ دکتری بنیاد پیر الیوت ترودو: ارزش این بورسیه ۶۰هزار دلار کانادا در سال تخمین زده می‌شود و به‌مدت سه سال به دانشجویان مقطع دکتری رشته‌های علوم اجتماعی و انسانی اعطا می‌شود.
بورسیۀ دکتری بینالمللی دانشگاه واترلو: این بورسیه برای دانشجویانی در نظر گرفته شده است که در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه واترلو تحصیل می‌کنند. دانشجویان بینالمللی دارای مجوز تحصیل معتبر در کانادا برای بهره‌مندی از این بورسیه میتوانند ثبت‌نام و در هر نیمسال تحصیلی هزار دلار کانادا دریافت کنند.
بورسیۀ دکتری انتاریو تریلیوم: بورسیۀ انتاریو تریلیوم (Ontario Trillium Scholarship) که به‌اختصار OTS نامیده می‌شود، مختص دانشجویان بینالمللی مقطع دکتری در دانشگاه واترلوست. ارزش این بورسیه ۴۰هزار دلار کانادا در سال برآورد شده است و حداکثر چهار سال به دانشجویان واجدشرایط اعطا می‌شود. ناگفته نماند تمدید سالانۀ این بورسیه به وضعیت تحصیلی و نمرههای دانشجویان بستگی دارد.
بورسیۀ دکتری آلبرتا در دانشگاه کلگری: این بورسیه ویژۀ آن دسته از دانشجویان بینالمللی است که در رشته‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، فناوری نانو، ژنومیکس، پروتئومیکس، متابولیکس، ترانسکرپیتومیکس فعالیت‌های پژوهشی انجام می‌دهند. ارزش این بورسیه برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری به‌ترتیب ۲۶،۵۰۰ و۳۱،۵۰۰ دلار کانادا اعلام شده است و به‌مدت دو سال به دانشجویان کارشناسی ارشد و به‌مدت چهار سال به دانشجویان دکتری پرداخت می‌شود.
منابع
