با وجود تجهیزات پیشرفته و جدید در زمینه‌های تحقیقاتی مختلف در دانشگاه‌های کانادا، تحصیل دکترا در کانادا جزو بهترین گزینه‌ها برای ادامه تحصیل محسوب می‌شود. تحصیلات در سطح عالی و آینده کاری خوبی که فارغ‌التحصیلان دکترا در کانادا دارند باعث شده تا بسیاری برای تحصیل دکترا، کانادا را به عنوان یکی از مقاصد اصلی خود انتخاب کنند. همچنین دانشجویان دکترا پس از تحصیل در کانادا، به راحتی می‌توانند مراحل اداری برای گرفتن اقامت کانادا را طی کنند. در این مقاله در مورد ساختار دکترا در کانادا، استاد راهنما، ارزیابی و دفاع، بورسیه‌ها و هزینه تحصیل دکترا در کانادا و پذیرش دانشگاه‌ها جهت تحصیل دکترا در کانادا توضیح می‌دهیم.

ساختار دکترا در کانادا

مدرک دکترا یا همان PhD به عنوان بالاترین مدرک آکادمیک که پس از کارشناسی و کارشناسی ارشد به دانشجویان داده می‌شود، شناخته شده است. دوره‌های دکترا در کانادا حداقل ۳ سال و حداکثر ۶ سال به طول می‌انجامد. برای گرفتن پذیرش در مقطع دکترا در کانادا بیشتر دانشگاه‌ها داشتن مدرک کارشناسی ارشد را لازم می‌دانند ولی بعضی از رشته‌ها دانشجویان فارغ‌التحصیل کارشناسی را هم واجد شرایط برای اپلای اعلام می‌کنند.

اکثر دانشگاه‌های کانادا در سال اول دانشجویان را در زمینه‌های عملی و کاربردی مختلفی آماده می‌کنند. مهارت‌هایی چون تکنیک‌های تحقیق عملیاتی، تکنیک‌های آموزش، ارائه سمینار و انتشار مقاله از جمله آموزش‌هایی است که دانشجویان در سال اول دوره دکترا می‌بینند. این آموزش‌ها باعث می‌شود تا دانشجویان برای مقطع دکترا بیشتر و بهتر آماده شوند. در بعضی از دانشگاه‌ها بعد از پایان سال اول یا دوم، دانشجویان باید در یک آزمون جامع شرکت کنند تا به آنها اجازه داده شود که دوره تحصیلی و تحقیقاتی خود را ادامه دهند.

استاد راهنما

هر دانشجو حداقل باید یک استاد راهنما یا همان supervisor داشته باشد و تحت نظارت او تحقیقات خود را انجام دهد. استاد راهنما استادی است که زمینه کاری یکسان با رشته تحصیلی دانشجو دارد. برای انجام پایان‌نامه دکترا، دانشجویان از تجربیات اساتید راهنما کمک گرفته و پایان‌نامه خود را به پایان می‌رسانند. بیشتر دوران تحصیلی دکترا به انجام تحقیقات مربوط به پروژه نهایی و پایان‌نامه دکترا اختصاص دارد. افرادی که قصد تحصیل در مقطع دکترا در کانادا را دارند، باید چند ماه پیش از مهلت پایان اپلای دانشگاه به دنبال استاد راهنما باشند. متقاضیان برای پیدا کردن استاد راهنما باید رزومه خود را به اساتید مورد نظر ایمیل کنند. در صورتی که استادی مایل به همکاری باشد، مکاتبات بیشتری انجام می‌گیرد تا شناخت بهتری نسبت به دانشجو پیدا کند. لازم به ذکر است که متقاضیان دکترا حتماً باید پیش از اپلای کردن، استاد راهنمای خود را پیدا کنند و دانشگاه‌های کانادا به افرادی که استاد راهنما ندارند، پذیرش نمی‌دهند.

ارزیابی و دفاع

مهم‌ترین پارامتر در ارزیابی پایان‌نامه دکترای دانشجویان، اصالت و کیفیت آن است. در دانشگاه‌های کانادا روال به این صورت است که در اواسط دوران تحصیل، دانشجویان یک نمونه اولیه از پایان‌نامه خود را به دانشگاه ارائه می‌دهند و یک کمیته از اساتید آن را بررسی کرده و در صورت تأیید آنها، دانشجویان برای دفاع از پایان‌نامه خود آماده می‌شوند.

دفاع از پایان‌نامه دکترا در دانشگاه‌های کانادا به این صورت است که دانشجویان در ابتدا یک ارائه از پایان‌نامه خود را برای اساتید انجام می‌دهند و سپس از آنها در مورد محتویات و اهمیت رساله دکترا سؤال پرسیده می‌شود. سپس داوران تصمیم می‌گیرند که عملکرد دانشجو مورد قبول بوده یا نه و در صورت مورد قبول بودن مدرک، دکترا به دانشجو داده می‌شود.

بورسیه و هزینه تحصیل دکترا در کانادا

بورسیه و هزینه تحصیل دکترا در کانادا

هزینه تحصیل در مقطع دکترا در کانادا معمولاً بین ۱۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ دلار کانادا در سال است که نسبت به کشور‌هایی مثل انگلستان و آمریکا ارزان‌تر است. دانشجویان خارجی در کانادا می‌توانند برای تحصیل در مقطع دکترا از بورسیه‌ها و مزایای خاصی که برای آنها در نظر گرفته شده، استفاده کنند. چند نمونه از بورسیه‌های دانشجویان دکترا در کانادا به شرح زیر است:

بورسیه ملکه الیزابت

این بورسیه برای پروژه‌های خاصی که در دانشگاه‌های کانادا انجام می‌شود، به دانشجویان بین‌المللی تعلق می‌گیرد.

جایزه تحقیقاتی IDRC

این بورسیه تا ۲۰۰۰۰ دلار کانادا در طول ۳ ماه تا یکسال به دانشجویان کشور‌های در حال توسعه پرداخت می‌شود. همچنین تا ۴۰۰۰۰ دلار کانادا به دانشجویانی که به عنوان کارآموز در مراکز تحقیقاتی فعالیت می‌کنند حقوق داده می‌شود.

بورسیه وانیر

این بورسیه سالانه ۵۰۰۰۰ دلار کانادا به مدت سه سال به دانشجویان علوم پزشکی، علوم طبیعی، علوم انسانی و مهندسی پرداخت می‌کند.

همچنین دانشجویان مقطع دکترا می‌توانند از شرایطی که دانشگاه‌ها در اختیار ‌آنها قرار می‌دهند، برای پرداخت مخارج خود استفاده کنند. به عنوان مثال دانشجویان می‌توانند به عنوان دستیار تدریس یا دستیار تحقیق، فعالیت کنند و در ازای آن مبلغی به عنوان حقوق دریافت کنند. همچنین دانشجویان در کانادا اجازه کار تا ۲۰ ساعت در هفته را دارند و می‌توانند در حین تحصیل با کار کردن در داخل و یا خارج از دانشگاه، درآمدی برای خود کسب کنند.

شرایط پذیرش برای تحصیل دکترا در کانادا

شرایط پذیرش برای تحصیل دکترا در کانادا

بیشتر دانشگاه‌های کانادا مانند دانشگاه مک گیل داشتن مدرک کارشناسی ارشد را برای پذیرش دکترا اجباری می‌دانند. شرط معدل برای اپلای مقطع دکترا در کانادا عموما نمره ۳ از ۴ است. همچنین نمره زبان آیلتس یا تافل و رزومه هم برای اپلای دکترا الزامی است.

داشتن مقاله و تجربه تحقیقاتی قوی هم شانس پذیرش را برای متقاضیان افزایش می‌دهد. دانشگاه‌های کانادا حداقل ۲ توصیه‌نامه از دانشجویان برای تکمیل فرم اپلیکیشن می‌خواهند. بعضی از دانشگاه‌های کانادا پیش از دادن پذیرش به متقاضیان، با ‌آنها مصاحبه انجام می‌دهند تا بیشتر با شخصیت و توانایی‌های افراد آشنا شوند. اکثراً این مصاحبه‌ها از طریق اینترنت و اسکایپ انجام می‌شود.

در کل فرآیند اپلای برای مقطع دکترا در کانادا برای هر دانشگاه متفاوت است؛ پس بهتر است پیش از پایان مهلت اپلای و ددلاین‌های مشخص‌شده، ‌با مطالعه سایت دانشگاه مورد نظر، تمامی مدارک خود را از پیش آماده کنید.

منابع: