رشته علوم کشاورزی و غذایی رشته‌ای میان‌رشته‌ای است که از نظریه‌های شیمی و میکروب‌شناسی و سایر علوم فیزیکی برای مطالعۀ مواد غذایی استفاده می‌کند. دوره‌های علوم غذایی ضمن اطمینان از کیفیت و ایمنی مواد غذایی، روش‌های حفظ و نگه‌داری انواع مختلف مواد غذایی را مطالعه می‌کنند. در رشته علوم کشاورزی و غذایی، این موضوع‌های اصلی بررسی می‌شود: ایمنی و کیفیت غذا، فراوری مواد غذایی، فراورده‌های دامی برای مصرف انسان، مهندسی مواد غذایی، علوم و فناوری غلات، میکروبیولوژی و فراوری نوشیدنی، غذاهای عملکردی (مانند مواد مغذی) و بهداشت. فارغ‌التحصیلان رشته علوم کشاورزی و غذایی به‌عنوان دانشمند تحقیق و توسعۀ غذا، مشاور تضمین کیفیت، بیولوژیست مولکولی مواد غذایی و Flavor Chemist می‌توانند مشغول کار شوند.

پژوهشگران علوم کشاورزی و صنایع غذایی نقش مهمی در حفظ و گسترش عرضۀ مواد غذایی در کشورها ایفا و بسیاری از آنان در تحقیق و توسعۀ بنیادی یا کاربردی فعالیت می‌کنند. پژوهش‌های بنیادی به‌دنبال درک فرایندهای بیولوژیکی و شیمیایی است که از‌طریق آن محصول‌ها و دام‌ها رشد می‌کنند و پژوهش‌های کاربردی به‌دنبال کشف راه‌هایی برای بهبود کیفیت و کمّیت و ایمنی محصولات کشاورزی است. بسیاری از پژوهشگران علوم کشاورزی و صنایع غذایی فرضیه‌هایشان را شکل و روش‌های تحقیقشان را توسعه می‌دهند و اغلب هدایت گروه‌هایی از تکنسین‌ها یا دانشجوها را برای پیشبرد پژوهش‌ها برعهده دارند.

پژوهشگران رشته علوم کشاورزی و غذایی

پژوهشگران دام: پژوهشگران دام معمولاً روی حیوانات اهلی مزرعه و ژنتیک حیوانی، تغذیه، تولیدمثل، بیماری‌ها و رشد و نمو تحقیق می‌کنند. همچنین، آنان برای دستیابی به روش‌های کارآمد تولید و فراوری گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و شیر تلاش و با هدف تولید بیشتر یا بهبود سایر ویژگی‌ها حیوانات دورگه تولید می‌کنند. همچنین، به کشاورزان دربارۀ چگونگی ساخت سرپناه بهینه برای حیوانات، کاهش میزان مرگ‌و‌میر حیوانات، افزایش نرخ رشد یا کیفیت و کارایی دام‌ها راه‌حل‌هایی ارائه می کنند.

پژوهشگرها و تکنسین‌های صنایع غذایی: پژوهشگرها و تکنسین‌های صنایع غذایی از شیمی و بیولوژی و سایر علوم برای مطالعۀ عناصر اساسی غذا بهره می‌برند، محتوای موادغذایی را از‌نظر غنا بررسی می‌کنند، منابع غذایی جدید کشف می‌کنند و به‌دنبال روش‌هایی برای ایمن و سالم کردن غذاهای فراوری‌شده می‌گردند. به‌طور‌کلی، تکنسین‌های مواد غذایی در زمینۀ تولید محصول کار می‌کنند و یافته‌های پژوهش‌های علوم غذایی را برای ایجاد روش‌های جدید یا بهتر در انتخاب، نگه‌داری، فراوری، بسته‌بندی و توزیع مواد غذایی به‌کار می‌گیرند. برخی از پژوهشگران علوم غذایی با استفاده از شیوه‌های حل مسئلۀ فناوری نانو (علم دست‌کاری مواد در مقیاس اتمی) حسگرهایی تولید می‌کنند که آلودگی‌های موجود در مواد غذایی را می‌تواند تشخیص دهد. سایر پژوهشگرهای مواد غذایی نیز مقررات دولتی را اجرا و محل‌های تولید و پردازش غذا را بازرسی می‌کنند تا از بهداشتی بودن و استانداردهای مدیریت پسماند مطمئن شوند.

پژوهشگران گیاهان و نباتات: پژوهشگران گیاهان و نباتات برای بهبود عملکرد محصول تلاش می‌کنند و به توسعه‌دهندگان محصولات غذایی دربارۀ تکنیک‌هایی مشاوره می‌دهند که به افزایش تولید منجر می‌شود. همچنین، آنان راه‌هایی کنترل آفات و علف‌های هرز را توسعه می‌دهند.

پژوهشگران خاک: پژوهشگران خاک ترکیب خاک و چگونگی تأثیر آن بر رشد گیاه و تأثیر تیمارهای جایگزین خاک بر بهره‌وری محصول را بررسی می‌کنند. افزون‌براین، روش‌های حفاظت و مدیریت خاک را توسعه می‌دهند تا کشاورزان و شرکت‌های جنگلداری از آن‌ها استفاده کنند. ازآنجاکه علوم خاک با علم محیط‌زیست ارتباط نزدیکی دارد، پژوهشگران علوم خاک برای اطمینان از کیفیت محیط و کاربری مؤثر زمین تلاش می‌کنند.

پژوهشگران علوم کشاورزی و صنایع غذایی در صنایع خصوصی معمولاً در شرکت‌های تولید مواد غذایی و مزرعه‌ها و کارخانه‌های فراوری فعالیت می‌کنند و استانداردهای بازرسی یا کیفیت کلی مواد غذایی را بهبود می‌بخشند و وقتشان را معمولاً در آزمایشگاه می‌گذرانند. برخی از پژوهشگران علوم کشاورزی و صنایع غذایی در شرکت‌های دارویی فعالیت و از فرایندهای بیوتکنولوژی برای تولید داروها یا سایر محصولات پزشکی استفاده می‌کنند و برخی دیگر نیز به‌دنبال روش‌هایی برای فراوری محصولات کشاورزی به‌عنوان سوخت هستند؛ مانند اتانول تولیدشده از ذرت.

وظایف محققان علوم کشاورزی و غذایی

برخی از وظایف محققان رشته علوم کشاورزی و غذایی عبارت‌اند از:

  • تحقیق و آزمایش برای بهبود بهره‌وری و پایداری محصولات زراعی و حیواناتی که در مزرعه پرورش می‌یابند
  • تولید محصولات غذایی جدید و یافتن روش‌های بهتر برای پردازش و بسته‌بندی و تحویل آن‌ها
  • مطالعه روی ترکیب خاک با‌توجه‌به رشد گیاه و بهبود روش‌های مرتبط با آن
  • آموزش یافته‌های پژوهش‌های جدید به جامعه و تولیدکنندگان و مردم

علوم کشاورزی و غذایی در دانشگاه

پژوهشگران رشته علوم کشاورزی و غذایی در دانشگاه‌ها دربارۀ روش‌های جدید بهبود سلامت حیوانات یا خاک و تغذیه و سایر جنبه‌های کیفی غذا تحقیق و بیشتر وقتشان را برای انجام آزمایش‌های بالینی یا توسعۀ آزمایش‌ها روی حیوانات و گیاهان صرف و یافته‌هایشان را در مجله‌ها یا نشریه‌های علمی منتشر می‌کنند.

برای پژوهشگران رشته علوم کشاورزی و غذایی، دوره‌های کارشناسی معمولاً شامل بیولوژی، شیمی، گیاه‌شناسی و حفاظت از گیاهان است. دانشجویانی که خود را برای کار در حوزۀ پژوهشگری غذا آماده می‌کنند، دوره‌های شیمی مواد غذایی، تجزیه‌و‌تحلیل مواد غذایی، میکروبیولوژی مواد غذایی، مهندسی مواد غذایی و عملیات فراوری مواد غذایی را می‌گذرانند. درمقابل، دانشجویانی که خود را برای پژوهشگری خاک و گیاه آماده می‌کنند، دوره‌های آسیب‌شناسی گیاه، شیمی خاک، حشره‌شناسی و مطالعۀ حشره‌ها، فیزیولوژی گیاه و بیوشیمی را می‌گذرانند.

دانشجویان مقطع کارشناسی رشته‌های علوم کشاورزی و غذایی با تأکید بر کار گروهی از‌طریق کارآموزی و فرصت‌های تحقیقاتی در کارشان می‌توانند متخصص شوند. آنان به شرکت در دوره‌های علوم انسانی و کامپیوتر نیز تشویق می‌شوند تا مهارت‌های ارتباطی‌شان را بتوانند تقویت کنند و استفاده از فناوری را به‌خوبی یاد بگیرند.

برخی از دانشجویان کارشناسی علوم غذایی در مباحث کاربردی مانند سم‌شناسی یا رژیم‌های غذایی مدرک پیشرفته می‌گیرند. دانشجویانی که در علوم پایه‌ مانند بیولوژی یا شیمی تحصیل می‌کنند، ممکن است برای تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی رشته علوم کشاورزی و غذایی مناسب‌تر باشند.

در دوره‌های پیشرفته، مباحثی مانند ژنتیک، تولید مثل حیوانات، زراعت و بیوتکنولوژی تدریس و بر تجزیه‌و‌تحلیل آماری و طراحی آزمایش تأکید می‌شود. این موضوع‌ها برای افرادی اهمیت دارد که به‌دنبال تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی هستند. برخی دیگر از کارشناسان رشته علوم کشاورزی و غذایی به‌دنبال دریافت مدرک دکتری دام‌پزشکی می‌روند؛ البته دام‌پزشکان قبل از ورود به دانشکدۀ دام‌پزشکی، باید مدرک کارشناسی گرفته باشند.

منابع:

Agricultural and Food Science | Agricultural and Food Scientists