بدون شک، تسلط بر روش‌های مؤثر در مطالعه به زمان و تلاش وابسته است؛ اما این بدان‌معنا نیست که تنها روش‌های مطالعۀ مؤثر صرف زمان و تلاش‌کردن باشند. یافتن مسیر درست زندگی، تقویت حافظه، افزایش آگاهی، تقویت فنِ‌بیان و افزایش اعتمادبهنفس از فواید یافتن روش‌های مطالعۀ مؤثر هستند که شاید در ابتدا خواسته و هدفتان نباشد؛ اما در‌کنار پیگیری روش‌های مطالعۀ مؤثر به این‌ها نیز دست خواهید یافت. در این مقاله، روش‌های مطالعۀ مؤثر برای افزایش عملکرد آن را بیان خواهیم کرد؛ پس تا انتها با ما همراه باشید.
فضای مطالعۀ مناسب
فضای مطالعۀ مناسب را تصور کنید. چه نوع محیطی برایتان مناسب‌تر است؟ به صدای پس‌زمینه عادت دارید یا ترجیح می‌دهید فضای مطالعه‌تان کاملاً ساکت باشد؟ مطمئن شوید فضایی که قصد دارید در آن مطالعه کنید، روشن و راحت و مجهز به وسایل موردنیازتان باشد.
برنامه‌ریزی مناسب
برنامه‌ریزی صحیح و مناسب تأثیر بسزایی بر پیشرفت مطالعه‌تان می‌گذارد. صبح بهتر کار می‌کنید یا عصر؟ زمان مطالعۀ شما به این نکته بستگی دارد. بسیار مهم است مطالب مفهومی را زمانی مطالعه کنید که کاملاً هوشیار باشید. افزون‌براین، سرعت مطالعه در برنامه‌ریزی مناسب اهمیت دارد. در ابتدا، مطالب را به بخش‌های ۲۵ تا ۴۰دقیقه‌ای تقسیم و با وقفه‌های کوتاه ۵دقیقه‌ای مطالعه کنید. پس‌از‌آن با یافتن سرعت پیشرفتتان، برنامه‌ای مناسب میتوانید طرح‌ریزی کنید.
فعالیت بدنی و استراحت و تغذیه مناسب
به‌منظور تقویت روحیه و حافظه و سرعت پردازش مغز، زمان‌هایی برای فعالیت بدنی در نظر بگیرید. این فعالیت می‌تواند پیاده‌روی روزانه باشد یا انجام ورزش دلخواهتان. گفتنی است استراحت کافی نیز در بهبود روحیه و حافظه‌تان بسیار مؤثر است و میزان بهره‌وری مطالعه را افزایش می‌دهد. همچنین، با رساندن موادمغذی مفید به بدن اطلاعات درسی را بهتر می‌آموزید. ماهی، آجیل، توت و ماست از موادمغذی‌ای هستند که عملکرد مغز را تقویت می‌کنند. نوشیدن آب کافی نیز از نکته‌های مهم در روش‌های مطالعۀ مؤثر به‌شمار می‌رود.
مدیریت حواس‌پرتی‌ها
حواس‌پرتی‌ها میتوانند رایانه و گوشی تلفن‌همراه باشند یا تفکراتی دربارۀ موضوع‌های غیر‌درسی. برای مدیریت حواس‌پرتی و پرداختن به موضوع مطالعه از برنامههای کنترلی میزان مصرف گوشی و اینترنت کمک بگیرید. افزون‌براین، با تهیۀ فهرستی از حواس‌پرتی‌ها به ذهنتان میتوانید نظم دهید تا بعد از ساعات مطالعۀ به موضوع‌هایی بپردازید که میان مطالعه حواستان را پرت کرده است.
یادداشت‌برداری و خلاصه‌نویسی
یادداشت‌برداری و خلاصه‌نویسی در کلاس یا حین مرور دروس از دیگر روش‌های مطالعۀ مؤثر به‌شمار می‌رود. خواندن یادداشت‌ها در حفظ مطالب درسی و کاهش زمان مرور دروس بسیار مفید است. خلاصه‌نویسی و مکتوب‌کردن مطالب با بیانی دیگر نیز تمرینی عالی برای پاسخ به پرسش‌های آزمون است. پس‌از‌آن، برای به‌خاطرسپردن مطالب به حافظۀ بلندمدت استفاده از فلش‌کارت و سیستم لایتنر را توصیه می‌کنیم که براساس مطالعۀ مکرر در فواصل زمانی مشخص است.
مطالعه با صدای بلند
مطالعه با صدای بلند کمک می‌کند نه‌تنها مطالب را بخوانید؛ بلکه با صدای خودتان آن‌ها را بشنوید و بهتر به‌خاطر بسپارید. تحقیقات نشان داده است مطالعه با صدای بلند ۵۰درصد بیشتر به یادآوری کمک می‌کند؛ پس، از این روش به‌ظاهر ساده، اما سودمند غافل نشوید.
آموزش مطالب به دیگران
دیگر بر کسی پوشیده نیست که تدریس و آموزش مطالب خوانده‌شده به هم‌کلاسی‌ها و دوست‌هایتان از راه‌های اصلی تمرین و به‌خاطرسپردن مطالب است. حین تدریس مطلب به دیگری متوجه می‌شوید در کدام قسمت ضعیف هستید و در کدام قسمت قوی. بنابراین، آموزش مطالب به دیگران از مفیدترین روش‌های مطالعۀ مؤثر به‌شمار می‌آید.
عضویت در گروه‌های درسی
عضویت در گروه‌های درسی و به‌اشتراک‌گذاشتن آموخته‌ها و پرسش از اِشکال‌های درسی، از دیگر روش‌های مهم فراگیری عمیق مطالب درسی است. مطالعۀ دسته‌جمعی جدا از رفع اِشکال، بر تقویت روحیه و اعتمادبهنفس فرد نیز تأثیر فراوانی می‌گذارد.
روش Mnemonic
روش Mnemonic براساس قوۀ حافظۀ شخص و استفادۀ گروهی از واژگان استوار است. این روش به حفظ آسان‌تر اطلاعات پیچیده در ذهن کمک می‌کند و به شکل‌های مختلفی انجام میشود. به‌عنوان نمونه، برای به‌خاطرسپردن واژگان هم‌خانواده، حروف اول آن‌ها را میتوانید به‌هم بچسبانید و واژه‌ای جدید بسازید. پس‌از‌آن برای یادآوری آن واژگان، از عبارت ساخته‌شده میتوانید کمک بگیرید.
هدف‌گذاری
فهرستی از اهداف مطالعه‌تان تهیه کنید. این کار به شما انگیزه می‌دهد و استرس و نگرانی را از شما دور می‌کند. داشتن انگیزه و احساس موفقیت در پیشبرد و مداومت در مطالعه مؤثر است.
خودآزمایی
انجام آزمون‌های آزمایشی روشی مناسب برای آزمودن مطالب آموخته‌شده است. مطالعات نشان می‌دهد دانشجویان پس از انجام آزمون‌های آزمایشی، در آزمون اصلی بهتر عمل می‌کنند. آزمون‌های آزمایشی متقاضیان را در‌معرض شرایطی مشابه آزمون اصلی قرار می‌دهد و آشنایی با پرسش‌های متنوع و پس‌از‌آن گفت‌و‌گوی متقاضیان دربارۀ پرسش‌های آزمون، تفکر انتقادی را در آنان تقویت می‌کند.
منبع:
