وب‌سایت Times Higher Education یکی از معتبر‌ترین منابع دانشگاهی جهان است که هر ساله لیست نهایی برترین دانشگاه های جهان را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد. این وب‌سایت در جدید‌ترین رتبه‌بندی خود در سال ۲۰۲۱، لیست برترین دانشگاه های جهان را منتشر کرده است که دستخوش تغییرات چشمگیری نسبت به سال ۲۰۲۰ شده است. در این رتبه‌بندی دانشگاه‌های چین توانسته‌اند با عملکرد خوب بود مورد توجه کارشناسان قرار گیرند و حتی در بعضی از شاخص‌ها از دانشگاه‌های آمریکا برتر باشند.

دانشگاه چینهوا (Tsinghua University)، برترین دانشگاه آسیا، توانست با سه پله صعود نسبت به سال قبل در بین ۲۰ دانشگاه اول جهان قرار گیرد که این موضوع یک دستاورد بزرگ علمی برای این کشور پهناور محسوب می‌شود.

از دیگر نکات جالب این رتبه‌بندی، ارتقاء دو پله‌ای دانشگاه استنفورد است که توانست با پشت‌سر گذاشتن دانشگاه‌های مؤسسه فناوری کالیفرنیا و دانشگاه کمبریج مقاوم دوم برترین دانشگاه‌های جهان را از آن خود کند.

معیار‌های ارزیابی بهترین دانشگاه های جهان ۲۰۲۰

وب‌سایت Times Higher Education برای انتخاب برترین دانشگاه‌های جهان ۱۳ فاکتور مهم را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است که مورد تایید دانشجویان، استادان، دانشگاه‌ها و البته دولت‌ها است. این ۱۳ فاکتور که به اصطلاح به شاخص‌های عملکرد (performance indicators) معروف است در پنج گروه تقسیم بندی شده است.  این پنچ گروه عبارتند از:

  • تدریس (محیط آموزش)
  • تحقیق (حجم تحقیقات، دستاوردها و اعتبار سنجی)
  • استنادها (تأثیر تحقیق)
  • نگاه بین‌المللی (کارمندان، دانشجویان و تحقیقات)
  • ارتباط با صنعت و میزان درآمدهای بدست آمده از این طریق (انتقال دانش)

معرفی هشت دانشگاه برتر جهان

در ادامه به معرفی هشت دانشگاه برتر جهان که در رتبه‌ بندی برترین دانشگاه های جهان (مجله تایمز ۲۰۲۱) حضور دارند خواهیم پرداخت.

۱. دانشگاه آکسفورد (University of Oxford)

این دانشگاه همانند سال قبل به عنوان برترین دانشگاه جهان معرفی شد. دانشگاه آکسفورد یکی از معتبر‌ترین دانشگاه‌های انگلیس است که برای چهارمین بار پیاپی به عنوان برترین دانشگاه جهان انتخاب شده است. این دانشگاه قدیمی‌ترین دانشگاه در منطقه انگلیسی زبان و دومین دانشگاه قدیمی در جهان (بعد از دانشگاه بولونیا) است در حال حاضر این دانشگاه دارای ۲۰۰۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی است. بیش از ۹۵ درصد فارغ‌التحصیلان این دانشگاه در شرکت‌های بزرگ و مطرح مشغول به کار می‌شوند و این آمار نشان دهنده عملکرد منحصر به فرد دانشگاه آکسفورد است. اخذ پذیرش از این دانشگاه بسیار رقابتی است و تنها تعداد محدودی از دانشجویان قادر به تحصیل در این دانشگاه هستند. هر چند که تقاضای برای تحصیل در این دانشگاه زیاد است اما به طور متوسط این دانشگاه پنچ درخواست برای تحصیل در دوره‌های خود را می‌پذیرد.

۲. دانشگاه استنفورد (Stanford University)

دانشگاه استنفورد یکی از معتبرترین دانشگاه‌های جهان است که در استنفورد، در نزدیکی شهر سانفرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا قرار دارد. این دانشگاه که در منطقه دره سیلیکون در ایالت کالیفرنیا قرار دارد نقش برجسته‌ای در اقتصاد این شهر ایفا می‌کند و بسیاری از شرکت‌های معتبر در زمینه فناوری اطلاعات توسط فارغ‌التحصیلان این دانشگاه تأسیس شده‌اند. از مشهورترین این شرکت‌ها می‌توان به سان مایکروسیستمز، هیولت پکرد، یاهو، گوگل، الکترونیک آرتز و سیسکو اشاره کرد. شصت برنده جایزه نوبل و هفت برنده مدال فیلدز از جمله جوایز کسب شده توسط این دانشگاه است. در حال حاضر این دانشگاه دارای ۷۰۰۰ دانشجوی کارشناسی و ۹۰۰۰ دانشجوی تحصیلات تکمیلی است. بودجه تحقیقاتی در نظر گرفته برای این دانشگاه مبلغی حدود ۱.۲۲ میلیارد دلار است و بیش از ۵۰۰۰ پروژه تحقیقاتی در این دانشگاه در حال اجرا می‌باشد. ورود به این دانشگاه و تحصیل در آن بسیار مشکل است و تنها دانشجویانی می‌توانند در این دانشگاه تحصیل کنند که توانایی‌های بالایی از خود نشان دهند. استیون هاوکینگ، فیزیک‌دان و کیهان‌شناس معروف انگلیسی، دانشگاه استنفرد را دانشگاهی منحصر به فرد در آمریکا و دنیا می‌دانست.

۳. دانشگاه هاروارد (Harvard University)

دانشگاهی خصوصی در شهر کمبریج ایالت ماساچوست در ایالات متحده آمریکا است. این دانشگاه نقش برجسته‌ای در نظام آموزشی آمریکا ایفا کرده است. مریم میرزاخانی و کامران وفا (فیزیک‌دانان برجسته ایرانی در زمینه نظریه ریسمان) از جمله افراد سرشناس این دانشگاه هستند.

۴. مؤسسه فناوری کالیفرنیا (California Institute of Technology)

مؤسسه فناوری کالیفرنیا که به CalTech  مشهور است یکی از دانشگاه‌های معتبر و خصوصی آمریکا است که در در پاسادنا در ایالت کالیفرنیا قرار دارد. چیزی که این دانشگاه را از مابقی رقبای خود متمایز می‌کند اندازه کوچک این دانشگاه است. این مؤسسه تنها ۲۲۵۰ دانشجو دارد که از این تعداد ۱۰۰۰ نفر در مقطع کارشناسی در حال تحصیل هستند. Caltech قصد دارد تا یک محیط میان رشته‌ای را ایجاد کند که در آن دانش آموزان با چالش برانگیزترین و اساسی ترین مشکلات علمی یا فنآوری آشنا می‌شوند و برای حل این مشکلات مسیرهای نوآورانه‌ای را پیشنهاد می‌دهند.  آزمایشگاه پیشرانه جت که متعلق به ناسا می‌باشد تحت اداره این دانشگاه می‌باشد .Caltech همچنین فرصتهای عالی برای مطالعه و اجرای موسیقی ، تئاتر و هنرهای تجسمی ارائه می دهد. هرچند که مؤسسه فناوری کالیفرنیا یک دانشگاه خصوصی است اما بیش از نیمی از دانشجویان این دانشگاه کمک هزینه تحصیل دریافت کرده‌اند. میزان این کمک هزینه‌های تحصیلی که موسسه در اختیار دانشجویان خود قرار می‌دهد مبلغی حدود $۳۸,۹۸۳ دلار آمریکا است. نشان این دانشگاه یک سگ آبی (Beaver) است که به مهندس طبعیت شناخته می‌شود.

۵. مؤسسه فناوری ماساچوست (Massachusetts Institute of Technology)

موسسه فناوری ماساچوست در اوسط قرن ۱۹ میلادی تاسیس شده است و از بدو تاسیس در تلاش برای حمایت‌های مالی دانشجویان نیازمند و اعطا کمک هزینه‌های تحصیلی به آن‌ها بوده است.  مؤسسه فناوری ماساچوست برترین دانشگاه دنیا واقع در شهر کمبریج در ایالت ماساچوست آمریکا است و معمولاً با نام اختصاری آن یعنی اِم‌آی‌تی (MIT) شناخته می‌شود. دانشگاه ام‌آی‌تی همه ساله به‌عنوان بهترین دانشگاه مهندسی جهان انتخاب می‌شود. تنها هشت درصد دانشجویانی که برای تحصیل در این دانشگاه اقدام می‌کنند اجازه ورود خواهند یافت و فارغ‌التحصیلان این دانشگاه در شرکت‌های بزرگی مثل Google، Amazon و Apple مشغول به کار می‌شوند.

۶. دانشگاه کمبریج (University of Cambridge)

دانشگاه کمبریج در شهر کمبریج (بریتانیا) در کناره رودخانه کَم (River Cam)، واقع شده‌است. این دانشگاه در سال ۱۲۰۹ تأسیس شده و دومین دانشگاه قدیمی در منطقه انگلیسی زبان و سومین دانشگاه قدیمی در جهان به‌شمار می‌آید. دانشگاه کمبریج مانند دانشگاه آکسفورد دارای یک سیستم کالجی است. تمامی ۱۸۰۰۰ دانشجوی متعلق به کالج‌های این دانشگاه می‌توانند در هر کالج تحصیل، استراحت و زندگی کنند. کمبریج ۳۱ دانشکده دارد که از این میان، ۳ دانشکده فقط مخصوص خانم‌ها است. همچنین این دانشگاه دارای بیش از ۱۵۰ دپارتمان دانشگاهی است. آیزاک نیوتن و جان هاروارد از جمله افراد برجسته‌ای بوده‌اند که در تاسیس این دانشگاه نقش پر رنگی ایفا کرده‌اند.  نکته جالب در مورد این دانشگاه و دانشگاه آکسفور این است که به دلیل قدمت بالا و تاریخی بودن این دو دانشگاه به آن‌ها لقب «دانشگاه‌های باستان» داده‌اند و و نام آن‌ها را آکسبریج نهاده‌اند. طبق مقاله ای در سایت US News هیچ دانشگاهی مانند این دانشگاه در تغییر جهان نقش نداشته‌است!

۷. دانشگاه کالیفرنیا، برکلی (University of California, Berkeley)

دانشگاه کالیفرنیا، برکلی مشهور به دانشگاه برکلی دانشگاهی، بسیار مطرح و معتبر در شرق خلیج سان‌فرانسیسکو و در شهر برکلی در ایالت کالیفرنیا است. این دانشگاه که در سال ۱۸۶۸ تأسیس شده‌است، جز یکی از دانشگاه‌های سیستم دانشگاه‌های کالیفرنیا است. سیستم دانشگاه‌های کالیفرنیا یکی از بزرگ‌ترین سیستم‌های دانشگاهی آمریکا است و متشکل از ۱۰ دانشگاه و مرکز علوم پزشکی است.

۸. دانشگاه ییل (Yale University)

دانشگاه ییل از قدیمی‌ترین و معتبرترین دانشگاه‌های آمریکا و جهان است. دانشگاه ییل، دانشگاهی خصوصی است که در سال ۱۷۰۱ میلادی در شهر نیوهیون ایالت کنتیکت آمریکا تأسیس شد. بسیاری از روسای جمهور آمریکا و همچنین سران دولتی از جمله بیل کلینتون، جورج دبلیو بوش، جان کری و هیلاری کلینتون از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند.

در لیست زیر می‌توایند کشور‌های برتر حاضر در این لیست (بر اساس تعداد دانشگاه) به همراه برترین دانشگاه مربوط به هر کشو را مشاهده کنید.

کشور تعداد دانشگاه برترین دانشگاه رتبه
UNITED STATES 59 STANFORD UNIVERSITY 2
UNITED KINGDOM 29 UNIVERSITY OF OXFORD 1
GERMANY 21 LMU MUNICH 32
AUSTRALIA 12 UNIVERSITY OF MELBOURNE 31
NETHERLANDS 11 WAGENINGEN UNIVERSITY & RESEARCH =62
CANADA 8 UNIVERSITY OF TORONTO 18
CHINA 7 TSINGHUA UNIVERSITY =20
SOUTH KOREA 7 SEOUL NATIONAL UNIVERSITY 60
SWITZERLAND 7 ETH ZURICH 14
FRANCE 5 PARIS SCIENCES ET LETTRES – PSL RESEARCH UNIVERSITY PARIS 46
HONG KONG 5 UNIVERSITY OF HONG KONG 39
SWEDEN 5 KAROLINSKA INSTITUTE =36

برای مشاهده لیست کامل رتبه‌‌ بندی برترین دانشگاه های جهان (مجله تایمز ۲۰۲۱) می‌توانید بر روی لینک زیر کلیک کنید.