لیست برترین دانشگاه های جهان در سال ۲۰۲۱ در وب‌سایت مؤسسه QS منتشر شد. مؤسسه QS در واقع یکی از معروف‌ترین و معتبرترین رتبه‌بند‌های موجود برای ارزیابی کیفیت دانشگاه‌های جهان است که توسط TopUniversities انجام می‌شود. این رتبه‌بندی توسط نشریه آموزش عالی تایمز لندن و مؤسسه (Quacquarelli Symonds) صورت می‌گیرد. این نشریه هر ساله لیستی از ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا را با عنوان (THES – QS World University Rankings) منتشر می‌کند. در مقایسه با رتبه‌بندی‌های دیگر، در این رتبه‌بندی سالانه بسیاری از دانشگاه‌های غیرآمریکایی و خصوصاً انگلیسی در میان رتبه‌های بالای آن قرار دارند.
QS برای ارزیابی و رتبه‌بندی خود روش خاصی در نظر گرفته است که شامل معیار‌های زیر می‌باشد.
- شهرت و اعتبار علمی (Academic Reputation) : نشاندهنده درجه اعتبار دانشگاه در بین جامعه علمی است. (۴۰%)
- شهرت و اعتبار کاری (Employer Reputation) : نشاندهنده درجه اعتبار دانشگاه در بین کارفرمایان است. (۱۰%)
- نسبت استاد به دانشجو (Faculty/Student Ratio) : نشاندهنده نسبت تعداد اساتید به دانشجویان در حال تحصیل در دانشگاه است. (۲۰%)
- میزان ارجاعات به ازای هر استاد (Citations per faculty) : نشاندهنده میزان ارجاع مقالات بین المللی به مقالات نوشته شده توسط کل اساتید دانشگاه است. (۲۰%)
- نسبت اساتید بین‌المللی (International Faculty Ratio): نشاندهنده نسبت تعداد اساتید خارجی به تعداد کل اساتید دانشگاه است. (۵%)
- نسبت دانشجویان بین‌المللی (International Student Ratio) : نشاندهنده درصد دانشجویان خارجی دانشگاه است. (۵%)
۱۰ دانشگاه برتر جهان در سال ۲۰۲۱
بر اساس این رتبه‌بندی ۱۰ دانشگاه برتر جهان در سال ۲۰۲۱ به شرح زیر است.
| رتبه در سال 2021 | رتبه در سال 2020 | دانشگاه | کشور |
|---|---|---|---|
| 1 | 1 | MASSACHUSETTS INSTITUTE OF TECHNOLOGY (MIT) | UNITED STATES |
| 2 | 2 | STANFORD UNIVERSITY | UNITED STATES |
| 3 | 3 | HARVARD UNIVERSITY | UNITED STATES |
| 4 | 5 | CALIFORNIA INSTITUTE OF TECHNOLOGY (CALTECH) | UNITED STATES |
| 5 | 4 | UNIVERSITY OF OXFORD | UNITED KINGDOM |
| 6 | 6 | ETH ZURICH (SWISS FEDERAL INSTITUTE OF TECHNOLOGY) | SWITZERLAND |
| 7 | 7 | UNIVERSITY OF CAMBRIDGE | UNITED KINGDOM |
| 8 | 9 | IMPERIAL COLLEGE LONDON | UNITED KINGDOM |
| 9 | 10 | UNIVERSITY OF CHICAGO | UNITED STATES |
| 10 | 8 | UCL (UNIVERSITY COLLEGE LONDON) | UNITED KINGDOM |
در ادامه توضیح مختصری در مورد این ۱۰ دانشگاه برتر جهان ارائه خواهیم داد.
- مؤسسه فناوری ماساچوست (Massachusetts Institute of Technology)
موسسه فناوری ماساچوست در اوسط قرن ۱۹ میلادی تاسیس شده است و از بدو تاسیس در تلاش برای حمایت‌های مالی دانشجویان نیازمند و اعطا کمک هزینه‌های تحصیلی به آن‌ها بوده است. مؤسسه فناوری ماساچوست برترین دانشگاه دنیا واقع در شهر کمبریج در ایالت ماساچوست آمریکا است و معمولاً با نام اختصاری آن یعنی اِم‌آی‌تی (MIT) شناخته می‌شود. دانشگاه ام‌آی‌تی همه ساله به‌عنوان بهترین دانشگاه مهندسی جهان انتخاب می‌شود. تنها هشت درصد دانشجویانی که برای تحصیل در این دانشگاه اقدام می‌کنند اجازه ورود خواهند یافت و فارغ‌التحصیلان این دانشگاه در شرکت‌های بزرگی مثل Google، Amazon و Apple مشغول به کار می‌شوند.
- دانشگاه استنفورد (Stanford University)
دانشگاه استنفورد یکی از معتبرترین دانشگاه‌های جهان است که در استنفورد، در نزدیکی شهر سانفرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا قرار دارد. این دانشگاه که در منطقه دره سیلیکون در ایالت کالیفرنیا قرار دارد نقش برجسته‌ای در اقتصاد این شهر ایفا می‌کند و بسیاری از شرکت‌های معتبر در زمینه فناوری اطلاعات توسط فارغ‌التحصیلان این دانشگاه تأسیس شده‌اند. از مشهورترین این شرکت‌ها می‌توان به سان مایکروسیستمز، هیولت پکرد، یاهو، گوگل، الکترونیک آرتز و سیسکو اشاره کرد. شصت برنده جایزه نوبل و هفت برنده مدال فیلدز از جمله جوایز کسب شده توسط این دانشگاه است. در حال حاضر این دانشگاه دارای ۷۰۰۰ دانشجوی کارشناسی و ۹۰۰۰ دانشجوی تحصیلات تکمیلی است. بودجه تحقیقاتی در نظر گرفته برای این دانشگاه مبلغی حدود ۱.۲۲ میلیارد دلار است و بیش از ۵۰۰۰ پروژه تحقیقاتی در این دانشگاه در حال اجرا می‌باشد. ورود به این دانشگاه و تحصیل در آن بسیار مشکل است و تنها دانشجویانی می‌توانند در این دانشگاه تحصیل کنند که توانایی‌های بالایی از خود نشان دهند. استیون هاوکینگ، فیزیک‌دان و کیهان‌شناس معروف انگلیسی، دانشگاه استنفرد را دانشگاهی منحصر به فرد در آمریکا و دنیا می‌دانست.
- دانشگاه هاروارد (Harvard University)
دانشگاهی خصوصی در شهر کمبریج ایالت ماساچوست در ایالات متحده آمریکا است. این دانشگاه نقش برجسته‌ای در نظام آموزشی آمریکا ایفا کرده است. مریم میرزاخانی و کامران وفا (فیزیک‌دانان برجسته ایرانی در زمینه نظریه ریسمان) از جمله افراد سرشناس این دانشگاه هستند.
- مؤسسه فناوری کالیفرنیا (California Institute of Technology)
مؤسسه فناوری کالیفرنیا که به CalTech مشهور است یکی از دانشگاه‌های معتبر و خصوصی آمریکا است که در در پاسادنا در ایالت کالیفرنیا قرار دارد. چیزی که این دانشگاه را از مابقی رقبای خود متمایز می‌کند اندازه کوچک این دانشگاه است. این مؤسسه تنها ۲۲۵۰ دانشجو دارد که از این تعداد ۱۰۰۰ نفر در مقطع کارشناسی در حال تحصیل هستند. Caltech قصد دارد تا یک محیط میان رشته‌ای را ایجاد کند که در آن دانش آموزان با چالش برانگیزترین و اساسی ترین مشکلات علمی یا فنآوری آشنا می‌شوند و برای حل این مشکلات مسیرهای نوآورانه‌ای را پیشنهاد می‌دهند. آزمایشگاه پیشرانه جت که متعلق به ناسا می‌باشد تحت اداره این دانشگاه می‌باشد .Caltech همچنین فرصتهای عالی برای مطالعه و اجرای موسیقی ، تئاتر و هنرهای تجسمی ارائه می دهد. هرچند که مؤسسه فناوری کالیفرنیا یک دانشگاه خصوصی است اما بیش از نیمی از دانشجویان این دانشگاه کمک هزینه تحصیل دریافت کرده‌اند. میزان این کمک هزینه‌های تحصیلی که موسسه در اختیار دانشجویان خود قرار می‌دهد مبلغی حدود ۳۸.۹۸۳ دلار آمریکا است. نشان این دانشگاه یک سگ آبی (Beaver) است که به مهندس طبعیت شناخته می‌شود.
- دانشگاه آکسفورد (University of Oxford)
این دانشگاه قدیمی‌ترین دانشگاه در منطقه انگلیسی زبان و دومین دانشگاه قدیمی در جهان (بعد از دانشگاه بولونیا) است در حال حاضر این دانشگاه دارای ۲۰۰۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی است. بیش از ۹۵ درصد فارغ‌التحصیلان این دانشگاه در شرکت‌های بزرگ و مطرح مشغول به کار می‌شوند و این آمار نشان دهنده عملکرد منحصر به فرد دانشگاه آکسفورد است. اخذ پذیرش از این دانشگاه بسیار رقابتی است و تنها تعداد محدودی از دانشجویان قادر به تحصیل در این دانشگاه هستند. هر چند که تقاضای برای تحصیل در این دانشگاه زیاد است اما به طور متوسط این دانشگاه پنچ درخواست برای تحصیل در دوره‌های خود را می‌پذیرد.
- مؤسسه فناوری فدرال زوریخ (Swiss Federal Institute of Technology)
این دانشگاه یکی از معتبرترین دانشگاه های اروپا و جهان است که در شهر زوریخ قرار دارد. این دانشگاه در رشته‌های مهندسی و البته ریاضی جز بهترین دانشگاه‌های جهان است که دارای ۲۱ جایزه نوبل در کارنامه خود است. آلبرت اینشتین، ریچارد ارنست و ریچارد اف. هک از جمله افراد سرشناسی هستند که در این دانشگاه تحصیل کرده‌اند.
- دانشگاه کمبریج (University of Cambridge)
دانشگاه کمبریج در شهر کمبریج (بریتانیا) در کناره رودخانه کَم (River Cam)، واقع شده‌است. این دانشگاه در سال ۱۲۰۹ تأسیس شده و دومین دانشگاه قدیمی در منطقه انگلیسی زبان و سومین دانشگاه قدیمی در جهان به‌شمار می‌آید. دانشگاه کمبریج مانند دانشگاه آکسفورد دارای یک سیستم کالجی است. تمامی ۱۸۰۰۰ دانشجوی متعلق به کالج‌های این دانشگاه می‌توانند در هر کالج تحصیل، استراحت و زندگی کنند. کمبریج ۳۱ دانشکده دارد که از این میان، ۳ دانشکده فقط مخصوص خانم‌ها است. همچنین این دانشگاه دارای بیش از ۱۵۰ دپارتمان دانشگاهی است. آیزاک نیوتن و جان هاروارد از جمله افراد برجسته‌ای بوده‌اند که در تاسیس این دانشگاه نقش پر رنگی ایفا کرده‌اند. نکته جالب در مورد این دانشگاه و دانشگاه آکسفور این است که به دلیل قدمت بالا و تاریخی بودن این دو دانشگاه به آن‌ها لقب «دانشگاه‌های باستان» داده‌اند و و نام آن‌ها را آکسبریج نهاده‌اند. طبق مقاله ای در سایت US News هیچ دانشگاهی مانند این دانشگاه در تغییر جهان نقش نداشته‌است!
- کالج سلطنتی لندن (Imperial College London)
بدون شک این دانشگاه یکی از برترین دانشگاه‌های جهان به خصوص در زمینه‌های مهندسی، علوم پزشکی و اقتصاد است. ورود و تحصیل در این دانشگاه برای دانشجویان بین‌المللی بسیار دشوار است و از این نظر مشابه دانشگاه MIT است.
- دانشگاه شیکاگو (The University of Chicago)
دانشگاه شیکاگو یکی دیگر از دانشگاه‌های معتبر و طراز اول جهان است که در ایالت ایلینوی در آمریکا واقع شده است. عملکرد خوب این دانشگاه به گونه‌ای بوده است که موفق به کسب ۸۲ جایزه نوبل از زمان تاسیس خود شده است. از جمله افراد سرشناس که در این دانشگاه تحصیل کرده‌اند می‌توان به رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده آمریکا (باراک اوباما) اشاره کرد.
- کالج دانشگاهی لندن (University College London)
این دانشگاه یکی از معروف‌ترین دانشگاه‌های دولتی و تحقیقاتی در انگلیس است. همانند دیگر دانشگاه‌های اشاره در بالا، ورود به این دانشگاه بسیار رقابتی است و تنها تعداد محدودی از دانشجویان قادر به تحصیل در این دانشگاه هستند. شعار این دانشگاه: بگذارید همه آنانی بیایند که با شایستگی خود، سزاوار بهترین پاداش‌ها هستند. از مهمترین دستاوردهای این دانشگاه و محققین آن می‌توان به کشف ساختار مولکولی دی ان ای توسط جیمز واتسون و فرانسیس کریک اشاره کرد. این دانشگاه موفق به دریافت ۳۲ جایزه نوبل شده است که بیشتر این جوایز در زمینه فیزیولوژی و پزشکی است.
دیگر دانشگاه های برتر جهان خارج از آمریکا، انگلیس و سوئیس
در ادامه به معرفی برترین دانشگاه‌های چند کشور مطرح از جمله ایران خواهیم پرداخت.
- استرالیا (دانشگاه ملی استرالیا رتبه ۳۱)
- اتریش (دانشگاه وین رتبه ۱۵۰)
- بلژیک (دانشگاه کاتولیک لون رتبه ۸۴)
- برزیل (دانشگاه سائو پائولو رتبه ۱۱۵)
- کانادا (دانشگاه تورنتو رتبه ۲۵)
- چین (دانشگاه چینهوا رتبه ۱۵)
- دانمارک (دانشگاه کپنهاگ ۷۶)
- فرانسه (دانشگاه PSL رتبه ۵۲)
- آلمان (دانشگاه فنی مونیخ رتبه ۵۰)
- هند (مؤسسه فناوری هند بمبئی رتبه ۱۷۲)
- ایران (دانشگاه شریف ۴۰۹)
- ایتالیا (دانشگاه پلی‌تکنیک میلان رتبه ۱۳۷)
- ژاپن (دانشگاه توکیو رتبه ۲۴)
- اسپانیا (دانشگاه بارسلون رتبه ۱۸۳)
- سوئد (دانشگاه لوند رتبه ۹۷)
منابع