یکی از مزیتهای تحصیل در اروپا امکان تحصیل رایگان یا کم هزینه برای دانشجویان بینالمللی است که موجب شده تا تحصیل در این قاره بیشتر از هر جای دیگری در دنیا مخاطب داشته باشد. برای مقایسه تحصیل در استرالیا، کانادا یا آمریکا میتواند بسیار پرهزینه باشد ولی تحصیل در کشوری مثل آلمان یا نروژ کاملاً رایگان است. اما در میان کشورهای اروپایی، کشورهایی هستند که علاوه بر تحصیل رایگان، هزینه زندگی در آنها بسیار پایین است و شما میتوانید با انتخاب این کشورها علاوه بر امکان تحصیل رایگان یا کم هزینه از یک کیفیت آموزشی بالا و استفاده از تمامی امکانات مدرن آموزشی بهرهمند شوید. در این مطلب به کم هزینه ترین کشور اروپایی برای تحصیل و دیگر کشورهای اروپایی که دارای سیستم آموزشی رایگان است اشاره خواهیم کرد.
آلمان، کم هزینه ترین کشور اروپایی برای تحصیل
آلمان یکی از کشورهای قدرتمند اروپا و جهان است که توجه ویژهای به آموزش دانشجویان و متقاضیان تحصیل در این کشور دارد. سیستم آموزشی این کشور به گونهای طراحی شده است که تحصیل در آلمان و در دانشگاههای دولتی آن برای تمامی دانشجویان (چه داخل اتحادیه اروپا و چه خارج از اتحادیه اروپا) رایگان است. در واقع تنها مبلغی که یک دانشجو برای تحصیل در دانشگاههای آلمان میبایست پرداخت کند هزینههای اداری مربوط به دانشگاه است که مبلغی معادل ۱۰۰-۳۵۰ یورو در هر ترم است. البته با پرداخت این مبلغ دانشجویان میتوانند از دیگر خدمات رفاهی مانند بلیط اتوبوس، کافه و مراکز ورزشی استفاده کنند. اطلاعات بیشتر در مورد دانشگاههای رایگان آلمان»
البته تنها تحصیل در دانشگاه های ایالت بادن-وورتمبرگ آلمان است که از این قانون (تحصیل رایگان) پیروی نمیکند. از سال ۲۰۱۷ به بعد، دانشگاههای دولتی در ایالت بادن-وورتمبرگ از دانشجویان غیراروپایی شهریه دریافت میکنند که این شهریه معمولاً معادل ۳۰۰۰ یورو در سال (۱۵۰۰ یورو برای هر نیمسال) است. البته برای تحصیل در دومین رشته (صرف نظر از مقطع تحصیلی)، دانشجویان مبلغی معادل ۱۳۰۰ یورو در سال (۶۵۰ یورو در هر ترم) میپردازند. دانشگاههایی که مشمول این قانون هستند عبارتند از:
- دانشگاه فرایبورگ
- دانشگاه اشتوتگارت
- دانشگاه کونستانست
- مؤسسه فناوری کارلسروهه
- دانشگاه مانهایم
- دانشگاه ابرهالرد کارلس توبینگن
- دانشگاه اولم
- دانشگاه روپرشت کارلز هایدلبرگ
بنابراین بهتر است در هنگام انتخاب دانشگاه در آلمان، دانشگاههای ایالیتهای دیگر را در الویت قرار دهید تا مجبور به پرداخت شهریه دانشگاه نباشید. همچنین علاوه بر امکان تحصیل رایگان، پایین بودن هزینههای زندگی در حین تحصیل و امکان انجام کار دانشجویی موجب شده تا آلمان کم هزینه ترین کشور اروپایی برای تحصیل شناخته شود.
هزینه زندگی دانشجویی در آلمان به طور متوسط ۷۰۰ تا ۹۰۰ یورو در ماه است که در مقایسه با اکثر کشورهای دیگر اروپایی، مقرون به صرفه است. البته هزینه زندگی در آلمان به سبک زندگی، شهر و محلهای که در آن زندگی میکنید، بستگی دارد. بنابراین قبل از انتخاب شهر مورد نظر، باید درباره هزینههای زندگی در آن شهر تحقیق کنید. برای مثال هزینه اجاره مسکن، خوراک و پوشاک در شهرهای صنعتی بزرگ، بیشتر از شهرهای کمجمعیت است. در صورت مدیریت هزینه مسکن، خوراک و رفتوآمد، پرداخت هزینههای دیگر تا حد زیادی آسان خواهد شد. برای کم کردن هزینه زندگی در آلمان، دانشجویان میتوانند شهرهای ارزانتر را برای تحصیل انتخاب کنند. همچنین با کم کردن هزینههای اضافه (مانند چند بار در هفته رستوران رفتن)، میتوان هزینه زندگی در آلمان را بسیار کاهش داد. علاوه بر این استفاده از مسکن اشتراکی (زندگی با همخانه)، زندگی در خوابگاه و یا زندگی با یک خانواده میزبان (host family) از مهمترین راهکارهای مؤثر برای کاهش هزینه زندگی در آلمان است. ترتیب نواحی بر اساس هزینه مورد نیاز برای زندگی به شرح زیر است: ۱- جنوب ۲- غرب ۳- شمال ۴- شرق
بر اساس ترتیب فوق، جنوب آلمان گرانترین منطقه این کشور بوده و دو شهر بزرگ این ناحیه (مونیخ و اشتوتگارت) گرانترین شهرها برای زندگی هستند. این در حالی است که شرق آلمان ارزانترین منطقه برای زندگی است.
هزینهها وابستگی زیادی به محل و سبک زندگی دانشجو دارد. بهطور خاص در مورد مسکن، گزینههای مختلفی وجود دارد: آپارتمان اختصاصی، آپارتمان اشتراکی، اتاق اشتراکی، خوابگاه و زندگی با خانواده میزبان (Host Family). هریک از این موارد نیز میتواند شرایط متفاوتی داشته باشد؛ برای مثال خوابگاه دانشجویی میتواند بهصورت اتاق اختصاصی، آپارتمان اشتراکی، آپارتمان اختصاصی و… باشد.
تحصیل رایگان در نروژ
نروژ از دیگر کشورهای اروپایی است که در کنار آلمان دارای سیستم آموزشی پیشرفته و رایگان برای دانشجویان بینالمللی است. هزینه تحصیل در بیشتر کشورهای اسکاندیناوی (سوئد، دانکارک، فلاند..) نسبتاً معقول است، اما تحصیل رایگان در دانشگاههای دولتی نروژ برای تمامی دانشجویان (اتحادیه اروپا و خارج از اتحادیه اروپا) موجب شده تا این کشور یکی از مقاصد اصلی دانشجویان بینالمللی باشد. به طور کلی، دانشگاههای کشورهای اسکاندیناوی، نروژ، دانمارک، سوئد و فلاند از معتبرترین دانشگاههای جهان هستند که به دلیل دورههای مطالعاتی گونان و تمرکز بر روی یادگیری حل مشکلات از پیش تعیین نشده و همچنین پروژهای تحقیقاتی پیشرفته و متمرکز بسیار شناخته شدهاند. تحصیل در نروژ به شما این امکان را خواهد داد که از کیفیت آموزشی منحصر به فرد و محیطهای آکادمیک پر جنب و جوش لذت ببرید و تجربه متفاوتی از تحصیل را کسب کنید. همچنین وجود انواع دورههای انگلیسی زبان در بیشتر دانشگاههای این کشور یکی دیگر از دلایل انتخاب نروژ برای تحصیل است. هرچند تحصیل در دانشگاههای دولتی نروژ رایگان است، هزینههای زندگی در این کشور نسبت به سایر کشورهای اروپایی نسبتاً بالا است. به عنوان یک دانشجوی بینالمللی هزینه زندگی شما در این کشوری مبلغی حدود ۱۲۱۲۲۰ کرون نروژ ( ۱۱ هزار یورو) در سال است. از رشتههای تحصیلی مهم در دانشگاههای نروژ میتوان :
- مهندسی صنایع
- IT و علوم کامپیوتر
- علوم زندگی و زیست فناوری
- علوم کشاورزی
- علوم طبیعی
- انرژی و پایداری
- رسانه های دیجیتال، انیمیشن و هنرهای تجسمی
اشاره کرد، همچنین بهترین دانشگاههای این کشور عبارتند از:
- University of Oslo
- University of Bergen
- Norwegian University of Science and Technology (NTNU)
- University of Tromso (Arctic University of Norway)
- Norwegian University of Life Sciences (NMBU)
- Bergen Academy of Arts and Design
- University of Stavanger
- Nord University
- NHH School of Economics
- Inland Norway University of Applied sciences
تحصیل کم هزینه در دیگر کشورهای اروپایی
علاوهبر به آلمان و نروژ که تحصیل در آنها رایگان است، کشورهای دیگری در اروپا وجود دارد که شرایط بسیار ویژهای را برای دانشجویان خود، به خصوص دانشجویان بینالمللی فراهم کردهاند تا بتوانند به راحتی وارد دانشگاه شوند و با کمترین هزینه مشغول به تحصیل شوند. ایتالیا و فرانسه از جمله کم هزینه ترین کشورهای اروپایی برای تحصیل به شمار میرود.
تحصیل در دانشگاههای ایتالیا
تحصیل در دانشگاههای قدیمی و مطرح ایتالیا مانند آلمان رایگان نیست، اما به لطف بورسیههای دولتی ایتالیا که بر اساس نیاز دانشجویان به آنها تعلق میگیرد، تحصیل در ایتالیا برای دانشجویان بینالمللی بسیار مقرون به صرفه است. در واقع اگر شما موفق به دریافت این بورسیه شوید، بخش بزرگی از هزینههای شما در حین تحصیل تامین میشود که این موضوع میتواند کمک بزرگی به دانشجویان باشد. برای اعطای بورسیه جهان سوم یا بورسیه استانی ایتالیا مواردی همچون سن، میزان درآمد سالانه خانواده، وضعیت مسکن در ایران و تعداد خواهران و برادران، مورد بررسی قرار میگیرد نه سوابق تحصیلی متقاضی. بنابراین میتوانید با ارائه مدارک مورد نیاز برای دریافت این کمک هزینه تحصیلی اقدام کنید. اطلاعات بیتشر در مورد بورسیههای دولتی ایتالیا»
در فهرست زیر میتوانید لیست برترین دانشگاههای ایتالیا را طبق رتبهبندی مؤسسه QS برای سال ۲۰۲۰ (همراه با رتبه جهانی آنها و سطحبندی وزارت علوم) مشاهده کنید:
- Politecnico di Milano (149 | گروه الف)
- Scuola Superiore Sant’Anna Pisa di Studi Universitari e di Perfezionamento (177 | گروه الف)
- Alma Mater Studiorum – University of Bologna (177 | گروه الف)
- Sapienza University of Rome (203 | گروه الف)
- Scuola Normale Superiore di Pisa (204 | گروه الف)
- Università di Padova (234 | گروه الف)
- University of Milan (302 | گروه الف)
- Politecnico di Torino (348 | گروه الف)
- University of Trento (389 | گروه ب)
- University of Pisa (389 | گروه الف)
تحصیل در دانشگاههای فرانسه
فرانسه از دیگر کشورهای قدرتمند اروپا است که تحصیل در دانشگاههای آن میتواند آینده روشنی برای دانشجویان به همراه داشته باشد. نکته جالب در مورد تحصیل در فرانسه این است که تا قبل از سال ۲۰۱۹ میلادی، تحصیل در فرانسه برای تمامی دانشجویان بینالمللی رایگان بود و دانشجویان تنها میبایست مبلغی معادل ۲۰۰ یورو بابت هزینههای دانشگاه و ثبت نام پرداخت میکردنند. اما هزینه تحصیل در فرانسه از شروع پاییز ۲۰۱۹ دستخوش تغییرات اساسی برای دانشجویان بینالمللی شده است. در واقع دانشجویان بینالمللی مجبور به پرداخت هزینه تحصیل بیشتری از این تاریخ به بعد هستند. شهریه جدید دانشجویان بین المللی، از سپتامبر ۲۰۱۹ به شرح زیر است:
- ۲۷۷۰ یورو در سال برای دورههای کارشناسی
- ۳۷۷۰ یورو در سال برای دورههای کارشناسی ارشد
- ۳۸۰ یورو برای دورههای دکتری
البته با توجه به اینکه این قانون به تازگی در این کشور تصویب شده بسیاری از دانشگاههای دولتی فرانسه هنوز بر اساس سیاستهای قبلی عمل میکنند و تنها مبلغی در حدود ۲۰۰ یورو بابت شهریه از دانشجویان دریافت میکنند. بنابراین اگر قصد تحصیل در این کشور را دارید بهتر است سریع عمل کنید و سعی کنید تا قبل از اعمال تغییرات شهریه از دانشگاه پذیرش خود را دریافت کنید.
اما هزینه زندگی در این کشور به عوامل مختلفی از جمله شهر محل زندگی و سبک زندگی بستگی دارد اما متوسط هزینه زندگی دانشجویی در فرانسه حدود ۸۰۰-۷۰۰ یورو در ماه است. این مبلغ در مقایسه با کشورهای دیگری مانند آلمان یا نروژ به مراتب پایین است. در ادامه به چند دانشگاه مطرح فرانسه اشاره شده است.
- Paris Sciences et Lettres – PSL Research University Paris
- Sorbonne University
- École Polytechnique
- University of Paris
- Télécom Paris
- École Normale Supérieure de Lyon
- Paris-Sud University
- Grenoble Alpes University
منابع