کار در آلمان یکی از مزیت‌های اصلی و مهم برای مهاجرت تحصیلی به آلمان است. آلمان بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا و پنجمین اقتصاد بزرگ جهان محسوب می‌شود و نرخ بیکاری در این کشور کمتر از ۳.۲ درصد است. به نقل از تریدینگ اکونومیکس، تا پایان ماه دسامبر متوسط نرخ بیکاری در بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا به ۳.۱ درصد رسید که اگر چه در مقایسه با ماه قبل تغییری نکرده است اما کماکان پایین‌ترین نرخ ثبت شده در آلمان طی حدود چهار دهه اخیر محسوب می‌شود. این موضوع باعث شده تا پیدا کردن کار در آلمان نسبت به دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا ساده‌تر باشد. پیدا کردن کار در این کشور از راه‌های مختلفی امکان پذیر است. بدون شک تحصیل در آلمان و وارد شدن به یکی از دانشگاههای مطرح این کشور می‌تواند شانس پیدا کردن کار در آلمان را به مراتب افزایش دهد. البته این کشور همیشه به دنبال جذب افراد با استعداد در زمینه‌های مختلف کاری مانند مهندسین برجسته، متخصصان فناوری اطلاعات، کارمندان پزشکی و سایر متخصصان واجد شرایط است و این موضوع می‌تواند فرصت‌های متعدد شغلی را برای افراد واجد شرایط که دنبال کار در این کشور هستند میسر کند. در این مطلب نگاهی کوتاه به شرایط کار در آلمان خواهیم انداخت.
اگر قصد تحصیل در آلمان را دارید، پیشنهاد می‌کنیم در کنار مطالعه مطلب «کار در آلمان»، با مراجعه به صفحه درخواست مشاوره، فرم مربوطه را پر کنید و از مشاوره رایگان کارشناسان ما بهره‌مند شوید.
کار در آلمان در حین تحصیل
هرچند که تحصیل در دانشگاههای دولتی در آلمان رایگان است، این امکان برای دانشجویان بین‌المللی وجود دارد که بتوانند در حین تحصیل و برای تامین بخشی از هزینه‌های خود، مشغول به کار نیمه وقت شوند. البته کار دانشجویی در این کشور دارای قوانین خاص خود است که می‌بایست به طور جدی مورد بررسی قرار گیرد.
قوانین کار دانشجویی در آلمان
آشنایی با قوانین مربوط به کار حین تحصیل در آلمان برای تمام افرادی که قصد کار دانشجویی در این کشور را دارند، ضروری است. این قوانین عبارتند از:
- دانشجویان بین‌المللی به مدت ۱۲۰ روز کامل و یا ۲۴۰ نصفه‌روز در سال اجازه کار دارند که البته این مدت زمان از ناحیه‌ای به ناحیه‌ای دیگر متفاوت است. اگر دانشگاه شما در شهری باشد که احتیاج بیشتری به نیروی کار داشته باشد، ممکن است بتوانید بیش از ۱۲۰ روز در سال کار کنید.
- دانشجویان اروپایی می‌توانند بدون دریافت اجازه کار از آژانس کاریابی آلمان، به مدت ۱۲۰ روز کامل و یا ۲۴۰ نصفه‌روز در سال کار کنند.
- طبق قانون دانشجویان غیراروپایی اجازه ندارند از روش خوداشتغالی استفاده کرده و یا شغل آزاد داشته باشند؛ اگرچه این کار در میان دانشجویان بسیار رایج است.
- دانشجویانی که می‌خواهند بیش از ۱۲۰ روز کار کنند باید از آژانس کاریابی آلمان (دفتر مهاجرتی/ Immigration Office) تأییدیه دریافت کنند.
- یکی از موارد استثنا در مورد کار دانشجویی در آلمان این است که دانشجویان غیراروپایی که می‌خواهند به عنوان دستیار آموزشی مشغول به فعالیت شوند، به گرفتن تأییدیه از آژانس کاریابی آلمان احتیاج دارند.
- بر اساس قوانین مربوط به کار حین تحصیل در آلمان، معمولاً دانشجویان نمی‌توانند بیش از ۲۰ ساعت در هفته (در طول ترم) کار کنند. البته دانشجویان می‌توانند در تعطیلات به صورت تمام وقت کار کنند.
- دریافت اجازه کار (Work Permit) از آژانس کاریابی آلمان و وزارت امور خارجه برای کار دانشجویی در آلمان، اجباری است. همچنین اجازه کار دانشجویان، حداکثر زمانی که یک دانشجوی بین‌المللی می‌تواند کار کند را با جزئیات نشان می‌دهد.
- افرادی که در دوره‌های آمادگی و یا دوره‌های زبان در آلمان شرکت کرده‌اند دارای محدودیت بیشتری در زمینه کار هستند و تنها در صورت کسب اجازه از وزرات امور خارجه و بنگاه کاریابی فدرال می‌توانند کار کنند.
- مالیات، یکی از موضوعاتی است که در مورد کار دانشجویی بسیار اهمیت دارد. نکته مهم در خصوص مالیات دانشجویان آن است که دانشجویی که کمتر از ۴۵۰ یورو در ماه درآمد دارد، نیازی به پرداخت مالیات ندارد. همچنین دانشجویانی که کمتر از ۵۰ روز متوالی در سال کار می‌کنند از پرداخت مالیات، معاف هستند.
- نکته‌ای دیگر در خصوص کار حین تحصیل در آلمان آن است که پیروی از قوانین دولت فدرال ضروری بوده و تخطی کردن از این قوانین، منجر به دیپورت شدن فرد از کشور خواهد شد.
فرصت های شغلی دانشجویی
بر اساس تحقیقات انجام‌شده توسط Deutsches Studentenwerk، دو سوم (۶۶%) دانشجویان در آلمان دارای کار دانشجویی بوده و به‌طور متوسط ۵/۱۳ ساعت در هفته کار می‌کنند. در حقیقت، اکثر دانشجویان دارای مشاغل موقتی مانند کار در کافه‌ها، رستوران‌ها، رانندگی تاکسی و یا فروشندگی هستند. به طور کلی ۴۰% دانشجویان به عنوان کارمند موقت، ۲۸% در مشاغل آکادمیک (به عنوان دستیار آموزشی) و ۱۱% از آنها در زمینه تدریس کار می‌کنند. برخی دیگر از فرصت‌های کار دانشجویی در آلمان عبارتند از:
- دستیار آموزشی و پژوهشی در دانشگاه
- کار در دانشگاه محل تحصیل (کتابخانه، آزمایشگاه، امور اداری و…)
- پرستار کودک (Babysitter)
- تدریس خصوصی زبان انگلیسی
- کار در موزه (این شغل برای دانشجویان هنر بسیار مناسب است)
درآمد کار دانشجویی در آلمان
موضوع درآمد یکی از مهم‌ترین مسائلی است که برای تمام افراد شاغل بسیار حائز اهمیت است. درآمد کار دانشجویی در آلمان با توجه به تخصص، ناحیه و کار موردنظر، متفاوت است. برای مثال در شهرهای گرانی مانند مونیخ، هامبورگ و یا کلن، درآمد دانشجویان بالاتر بوده و به طبع هزینه زندگی در این شهرها نیز بالاتر است. همانطور که می‌دانید میزان درآمد از کاری به کار دیگر متفاوت است اما دانشجویان در آلمان به طور متوسط درآمدی بین ۵ تا ۱۵ یورو در ساعت و یا به عبارتی ۴۵۰ یورو در ماه دریافت می‌کنند. به طور کلی درآمد ۸۳۵۴ یورو در سال، مبلغی است که احتیاجی به پرداخت مالیات و یا بیمه ندارد.
پیدا کردن شغل دانشجویی در آلمان
پیدا کردن شغل دانشجویی با توجه به موقعیت‌های شغلی متعدد در نقاط مختلف آلمان کار چندان دشواری نیست. برای پیدا کردن کار مراکز مختلفی وجود دارد که به خوبی شما را در یافتن یک کار دانشجویی مناسب راهنمایی میکند. در مرحله اول باید به آژانس‌های کاریابی (Bundesagentur für Arbeit) مراجعه کنید. این آژانس‌ها دارای بخش مخصوصی برای موقعیت‌های شغلی دانشجویی دارند. همچنین شما می‌توانید در خود محیط دانشگاه مشغول به کار شوید. برای این کار می‌بایست به قسمت منابع انسانی دانشگاه (HR office) مراجعه کنید.
کار در آلمان بعد از تحصیل
همان طور که در بالا به آن اشاره شد نقش برجسته این کشور به عنوان یک ابر قدرت اقتصادی در اروپا و جهان برای دانشجویان بین‌المللی بسیار جذاب است. این اقتصاد قوی موجب افزایش رونق بازار کار در این کشور می‌شود و این می‌توانید فرصت‌های شغلی خوبی برای دانشجویان بین‌المللی و با استعداد فراهم کند. در واقع این موضوع برای دانشجویان بین‌المللی بسیار حائز اهمیت است که امکان کار بعد از تحصیل در کشور مورد نظر مهیا باشد. هر چند که آمار دقیقی در این رابطه در دسترس نیست اما طبق گفته DAAD بیش از ۵۰ درصد دانشجویانی که آلمان را برای تحصیل انتخاب کرده‌اند بعد از پایان دوره تحصیل خود در این کشور می‌مانند و مشغول به کار می‌شوند. این میزان از مهاجران که از راه پذیرش تحصیلی در این کشور ساکن شده‌اند در مقایسه با کشور مهاجر پذیری مثل کانادا به مراتب بیشتر است.
شانس پیدا کردن کار بعد از تحصیل در این کشور تا حد زیادی مربوط به مقطع تحصیلات تکمیلی است. تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد فرصت‌های شغلی بهتری را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد. فارغ التحصیلان در این مقطع امکان دسترسی به لیست بلند شرکتهای بین‌المللی موفق در این کشور و همچنین شرکتهای بین‌المللی با دفتر مرکزی اروپا در آلمان را می‌دهد. بعد از اتمام تحصیل و اخذ مدرک از دانشگاه، طبق قانون، دانشجویان بین‌المللی تا ۱۸ ماه پس از فارغ‌التحصیلی، فرصت دارند در آلمان بمانند و به دنبال کار مناسب بگردند. با توجه به اینکه اقتصاد قدرتمند آلمان ارتباط تنگانگی با صنعت این کشور دارد، دانشجویان بعد از فارغ‌التحصیلی کار چندان سختی برای پیدا کردن کار در این کشور ندارند. البته کسب نمرات خوب در دانشگاه و تسلط کامل به زبان آلمانی و انگلیسی می‌تواند فرصت‌های شغلی خوبی را برای فارغ‌التحصیلان فراهم کند. براساس آمارهای اخیر، آلمان دارای بالاترین تعداد نیروی کار مهندسی در بین کشورهای اتحادیه اروپا است. به عنوان یک مهندس، درآمد سالانه شما مبلغی در بین ۴۰۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ یورو در سال است.
پیدا کردن کار در آلمان از طریق (Job Seeker)
همان طور که در مقدمه اشاره آلمان همیشه به دنبال جذب افراد با استعداد در زمینه‌های مختلف کاری مانند مهندسین برجسته، متخصصان فناوری اطلاعات، کارمندان پزشکی و سایر متخصصان واجد شرایط است. این موضوع موجب شده تا دولت فدرال این کشور برای تشویق و ترغیب این متخصصین برای کار در این کشور برنامه‌های مختلفی را در نظر گرفته باشد. یکی از این برنامه‌ها Job Seeker یا جستجوی کار در آلمان است. در این برنامه به شما فرصتی شش ماه داده خواهد شد که بتوانید کاری با تخصص خود پیدا کنید. البته این کار می‌بایست مورد تایید دولت آلمان قرار گیرد و از حقوق نسبتاً خوبی برخودار باشد. البته حداقل مدت زمان این قرارداد کاری باید یک سال باشد و شما می‌توانید اقامت خود را برای یک سال دیگر نیز تمدید نمایید. زمانی که برای بار دوم اقامت خود را تمدید می‌کنید اقامت سه ساله دریافت خواهید نمود و به طور کلی بعد از ۵ سال اقامت و کار و البته پرداخت مالیات در آلمان می‌توانید برای اقامت دائم درخواست خود را ارائه دهید. البته برای پیدا کردن کار در آلمان از طریق Job Seeker، بهتر است که سطح زبان آلمانی خود را تقویت کنید ( حداقل B1 ) و اینکه تجربه کاری و داشتن مدرک دانشگاه (حداقل کارشناسی مورد تایید سفارت آلمان) شانس دریافت ویزا را افزایش می‌دهد. در حالت کلی سه مرحله زیر را باید در نظر داشته باشید:
- پیدا کردن شغل مناسب که نیاز به نیروی خارجی دارد
- اقدام برای اخذ ویزای کاری از سفارت آلمان با مدارک معتبر جهت صدور ویزا
- سفر به آلمان و دریافت اقامت کاری
پیدا کردن کار در آلمان از طریق (Job Offer)
یکی دیگر از روش‌های پیدا کردن کار در آلمان استفاده از برنامه Job Offer یا پیشنهاد شغلی از یک کارفرما در آلمان است. در این روش، فرد متقاضی می‌بایست با کارفرما یا شرکتی در آلمان مکاتبه نموده و برای اخذ ویزای کار آلمان درخواست خود را ارائه دهد. البته، کارفرما می‌بایست تأیید کند که فرد موردنظر برای عنوان کاری مربوطه مناسب بوده و نمی‌تواند شهروندی آلمانی و یا اروپایی را جایگزین او کند. همچنین در میان خارجیان، کارفرما اولویت را با فردی قرار می‌دهد که مدت زمان بیشتری در آلمان اقامت داشته است. به علاوه، افراد در این مورد باید از آژانس کاریابی فدرال آلمان و یا همان Bundesagentur fur Arbeit، تأییدیه دریافت کنند. افراد بعد از دریافت این تأییدیه و دارا بودن سایر شرایط می‌توانند برای دریافت اجازه اقامت موقت اقدام کنند. همچنین مدت زمانی که فرد، مجاز به داشتن اجازه اقامت موقت است با توجه به قرداد کاری وی مشخص می‌شود. برای مثال، اگر قرارداد کاری شما ۲ ساله باشد، اجازه اقامت نیز تنها به مدت ۲ سال معتبر است اما در صورت تمدید قرارداد، قابل تمدید نیز است.
سرمایه گذاری در آلمان
یکی دیگر از روش‌های باز کردن کسب و کار در آلمان، سرمایه گذاری در این کشور است. به دلیل اقتصاد پویا، قوی و البته امن آلمان، این کشور همواره جز یکی از بهترین کشورهای دنیا برای سرمایه‌گذاری و ایجاد کسب و کار موفق است. این موضوع موجب شده تا کارآفرینان و سرمایه گذاران خارجی که توان ایجاد فرصت‌های شغلی در آلمان را دارند، بتوانند برای کار در این کشور، اجازه اقامت در آلمان را دریافت کنند. البته برای ایجاد یک کسب و کار موفق در آلمان، حداقل سرمایه لازم حدود ۲۵۰۰۰ یورو در نظر گرفته شده است. در صورت کسب موفقیت شرکت (پس از یک دوره سه ساله) بر اساس طرح توجیهی دولت فدرال آلمان، می‌توانید برای تبدیل اقامت موقت به اقامت دائم درخواست مجدد ارائه دهید. یکی از مزیت‌های مهاجرت به آلمان از طریق سرمایه‌گذاری امکان به همراه بردن خانواده بعد از قبولی درخواست شما برای سرمایه‌گذاری در این کشور است.
راه‌های مختلفی برای سرمایه گذاری در آلمان وجود دارد، به عنوان مثال تاسیس یک رستوران، مغازه، کافی‌شاپ، فروشگاه مواد غذایی، فروشگاه پوشاک و … که می‌توانید بدون نیاز به ثبت شرکت و تنها با دریافت جوازهای صنفی مربوطه (Business registration) کسب کار خود را در این کشور راه اندازی کنید. همچنین می‌توانید با تاسیس شرکت یا نمایندگی در آلمان سرمایه گذاری کنید. البته برای ثبت شرکت می‌بایست قوانین و مقررات آن به طور دقیق بررسی و اجرا شود تا فرآیند ثبت شرکت با مشکل مواجه نشود.
مدارک مورد نیاز:
برای ایجاد یک کسب و کار یا سرمایه گذاری در این کشور می‌بایست:
- مدارک معتبر بانکی که نشان دهد شما سرمایه کافی برای ایجاد یک کسب و کار موفق در آلمان را دارید
- مدارک شناسایی
- جواز کسب (Business registration)
- مدارک شرکت فعال در ایران با سابقه فعالیت معتبر جهت ثبت یا تاسیس شرکت در آلمان
- مراجعه به اداره بازرگانی و ارائه طرح توجیحی اقتصادی
کارت آبی اتحادیه اروپا
کارت آبی اتحادیه اروپا (Blue-card-EU) نیز مشابه اجازه اقامت موقت است با این تفاوت که برای گروه خاصی افراد سازمان‌دهی شده و مدت اعتبار بیشتری نیز دارد. در حقیقت کارت آبی اتحادیه اروپا مختص خارجیانِ غیر اروپایی است که دارای مهارت بالایی در حرفه‌ای خاص هستند و تمایل به کار در آلمان دارند. منظور از افراد با مهارت بالا آنهایی هستند که تحصیلات عالی خود را مانند کارشناسی و کارشناسی ارشد تکمیل کرده‌اند که البته کسانی که در رشته‌هایی مانند آی‌تی و یا مهندسی، علوم پایه، ریاضیات، تکنولوژی و فناوری دارای پایه‌ای قوی هستند شانس بیشتری برای دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا دارند.
افراد برای دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا ابتدا باید شغلی در آلمان پیدا کنند که به وسیله آن بتوانند حرفه‌ای را که در طول تحصیل خود آموخته‌اند انجام دهند. شغل مربوطه نیز باید در زمینه تحصیلی آنها باشد. همچنین داشتن سطحی بالا در زبان آلمانی از دیگر شروط دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا است. این کارت به مدت ۴ سال اعتبار داشته و کسانی که موفق به دریافت آن می‌شوند می‌توانند برای اخذ اجازه اقامت دائم اقدام کنند که البته در صورت از دست دادن شغل، این امکان وجود ندارد. این افراد بعد از گذشت ۳۳ ماه می‌توانند اجازه اقامت دائم خود را دریافت کرده که در صورت تسلط کامل به زبان آلمانی بعد از گذشت ۲۱ ماه قادر به دریافت اجازه اقامت دائم خواهند بود. کسانی که کارت آبی اتحادیه اروپا را دارند می‌توانند همسر خود را نیز به آلمان بیاورند. همچنین همسر فرد مورد نظر نیاز به دانستن زبان آلمانی (در سطحی عالی) نداشته و بعد اخذ اجازه اقامت دائم توسط فرد مورد نظر اجازه کار نیز خواهد داشت.
لیست مشاغل مورد نیاز آلمان در سال ۲۰۲۰
همه ساله دولت فدارل آلمان لیست مشاغل مورد نیاز خود را در وب‌سایت رسمی خود منتشر میکند تا متخصصان و افراد واجد شرایط که در این رشته‌ها فارغ التحصیل شده‌اند بتوانند برای اخذ ویزای جستجوی کار و هم چنین کار در آلمان اقدام نمایند. برخی زمینه‌های کاری این مشاغل به شرح زیر است:
- برنامه‌نویس نرم‌افزار
- مهندس برق و برق‌کار
- پرستار و کارمند خدمات درمانی
- تحلیل‌گر و مشاور IT
- مدیر اجرایی کسب‌وکار و اکونومیست (اقتصاددان)
- معمار و مهندس ساختمان
- مدیریت حسابداری
- مدیر فروش و مدیر محصول
- دستیار فروش
- دستیار تولید
بیشترین درآمد مربوط به محقیقن، خلبان‌ها، مهدسین و مدیران شرکت‌ها است و کمترین درآمد برای مشاغلی مانند کار در سالن‌های زیبایی و فروش مواد غذایی، نظافت و … است.
با توجه به تعداد بالای این مشاغل، بهتر است به سایت رسمی دولت فدرال آلمان مراجعه کنید و با شغل‌های مورد نیاز در این کشور آشنا شوید. علاوه بر سایت رسمی دولت فدرال آلمان می‌توانید به موسسه‌های کاریابی یا روزنامه‌های این کشور مراجعه کنید. برای مثال روزنامه‌های مانند Frankfurter Allgemeine Zeitung, Suddeutsche Zeiting، Die Welt, Handelsblatt ،Frankfurter Rundshau, BerlinOnline و Berliner Zeitung در روز‌های شنبه لیستی از مشاغل مورد نیاز را منتشر می‌کنند. همچنین سایت‌های مانند EURES، Monster و Local job portals از جمله سایت‌های معتبر برای پیدا کردن کار است.
اگر برای مهاجرت به آلمان از طریق کار اقدام می‌کنید، این نکته بسیار مهم است که شرایط سنی خود را در نظر بگیرید. این روش برای افرادی پیشنهاد می‌شود که در رده سنی زیر ۴۰ سال قرار دارند. زیرا ممکن است حتی با وجود پیدا کردن کار و داشتن تمامی شرایط، با رد درخواست ویزای کاری از طرف سفارت مواجه شوند.
اگر پرسشی درباره راه های مهاجرت به آلمان و شرایط اخذ ویزای تحصیلی آلمان دارید، می‌توانید با مشاوران ما تماس بگیرید.
منبع:
نظرات