شرایط بورسیه تحصیلی با توجه به نوع بورسیه، نوع دانشگاه و این که کدام کشور را برای تحصیل انتخاب می‌کنید باهم متفاوت است. برای مثال یکی از امتیازات تحصیل در ایتالیا، امکان برخورداری از بورسیه تحصیلی ایتالیا است. در ایتالیا بورسیه‌های تحصیلی مختلفی وجود دارد. بعضی از این بورسیه‌ها توسط دولت ارائه می‌شوند و بعضی از سمت دانشگاه به دانشجویان تعلق می‌گیرد. یکی از معروف‌ترین و بهترین‌ بورسیه‌های ارائه شده توسط دولت، بورسیه استانی یا بورسیه جهان سوم ایتالیا است. بورسیه استانی به دانشجویانی که در مقاطع مختلف تحصیلی از کارشناسی تا دکترا در ایتالیا تحصیل می‌کنند تعلق می‌گیرد. رشته تحصیلی، زبان تحصیل و یا مقطع تحصیلی در گرفتن این بورسیه تأثیری نداشته و صرفاً باید از طریق ارائه مدارک مالی، نیاز به دریافت این کمک هزینه در حین تحصیل را اثبات کرد. بنابراین اگر قصد تحصیل در خارج از کشور را دارید، اطلاع از شرایط بورسیه تحصیلی می‌تواند فرآیند دریافت این کمک هزینه‌های تحصیلی را به مراتب ساده‌تر کند. در این مطلب نگاهی کوتاه به انواع بورسیه‌های تحصیلی و شرایط بورسیه‌ تحصیلی در کشور‌های مختلف خواهیم انداخت.

بورسیه تحصیلی چیست؟

قبل از وارد شدن به بحث در مورد شرایط بورسیه تحصیلی بهتر است ابتدا با انواع آن آشنا شویم. به طور کلی، بورسیه یا همان کمک هزینه تحصیلی (Bursary) مقدار پولی است که به دانشجو یا دانشجویان برای حمایت مالی آن‌ها در حین تحصیل اعطا می‌شود. در واقع این کمک هزینه‌های مالی که از طرف دانشگاه‌ها یا کالج‌ها پیشنهاد می‌شود از طرف والدین دانشجویان است. با این سیستم sliding scale گفته می‌شود، به این معنا که دانشجویانی که والدین آنها درآمدی کمتر از سقف مشخص دارند، می‌توانند از دانشجویانی که والدینشان بالاتر از این سقف مشخص درآمد دارند، پول بیشتری دریافت کنند. مسلماً اگر پدر شما جف بیزوس یا بیل گیتس باشد به هیچ عنوان مشمول دریافت این کمک هزینه‌های مالی نخواهید شد.

انواع بورسیه‌های تحصیلی و شرایط دریافت آن‌ها

همان طور که در بالا به آن اشاره شد، بورسیه‌های تحصیلی یا همان کمک هزینه‌های تحصیلی و شرایط دریافت آن‌ها باهم متفاوت است. بنابراین این موضوع بسیار مهم است که قبل از اقدام برای دریافت بورسیه، بدانید برای کدام نوع کمک هزینه تحصیلی (Scholarship، Award، loan، Grant…) می‌توانید درخواست دهید. این کمک هزینه‌های تحصیلی با توجه به نوع ضوابط لازم برای اعطای آنها از طرف دانشگاه‌ها، موسسات و سازمان‌ها باهم متفاوت است. درک درستی از معنایی هر یک از اصطلاحات بالا می‌تواند شانس تحصیل رایگان یا حتی تحصیل کم هزینه برای علاقه‌مندان به تحصیل در خارج از کشور را افزایش دهد.

Scholarship

Scholarship یکی از شناخته‌شده‌ترین کمک هزینه‌های تحصیلی در میان دانشجویان است. این نوع کمک هزینه تحصیلی بیشتر بر پایه شایستگی (شایستگی تحصیلی) است. در واقع این نوع کمک هزینه تحصیلی از دانشگاه‌ها و مراکز علمی یا موسسات خیریه به دانشجویان ممتاز و واجد شرایط اعطا می‌شود. این بورس‌ها معمولاً برای دوره‌های تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکترا) در نظر گرفته می‌شود و نیازی به بازپرداخت آن از طرف دانشجو نیست. دانشجویانی که قصد دریافت این نوع بورسیه‌های تحصیلی را دارند‌، می‌بایست از سوابق تحصیلی خوبی برخودار باشند و همچنین برای تمدید آن از طرف دانشگاه، عملکرد خوبی از خود نشان دهند. یکی از مهم‌ترین این بورس‌ها، بورس تحصیلی    (Erasmus Mundus)  است. این بورسیه که در مقطع کارشناسی ارشد ارائه می‌گردد، کل شهریه دانشگاه را پوشش می‌دهد و ماهانه ۱۰۰۰ یورو به مدت ۲۴ ماه (طول دوره) به دریافت کننده این بورسیه تحصیلی اسپانیا پرداخت می‌کند. انواع Scholarship به شرح زیر است:

• بورسیه تحصیلی بر پایه شایستگی (Merit-based)

این بورسیه‌ها مبتنی بر شایستگی‌ها علمی، هنری، ورزشی یا سایر توانایی‌های دانشجویان است. بیشترین و رایج‌ترین بورسیه‌هایی که بر اساس شایستگی است توسط دانشگاه‌ها، کالج‌ها و سازمان‌های خصوصی به طور مستقیم به دانشجو اعطا می‌شود. البته در برخی از موارد بجای اینکه این کمک هزینه‌های تحصیلی مستقیم به دانشجو اعطاء شود، توسط موسسه یا نهادی که دانشجو را بورسیه کرده به دانشگاه یا موسسات آموزشی پرداخته می‌شود. بورسیه بر پایه شایستگی دانشگاه Hamburg ، بورسیه‌های دانشگاه پلی تکنیک میلان از این نوع کمک هزینه‌های مالی هستند.

• بورسیه تحصیلی بر پایه نیاز (Need-based)

این نوع کمک هزینه برای دانشجویانی در نظر گرفته می‌شود که نیاز به کمک مالی برای ادامه تحصیل دارند. یکی از معروف‌ترین و یکی بورسیه‌های تحصیلی بر پایه نیاز، بورسیه‌های دولتی ایتالیا، بورسیه استانی یا بورسیه جهان سوم ایتالیا است. بورسیه استانی به دانشجویانی که در مقاطع مختلف تحصیلی از کارشناسی تا دکترا در ایتالیا تحصیل می‌کنند تعلق می‌گیرد. برای اعطای بورسیه جهان سوم یا بورسیه استانی ایتالیا مواردی همچون سن، میزان درآمد سالانه خانواده، وضعیت مسکن دانشجو و تعداد خواهران و برادران، مورد بررسی قرار می‌گیرد نه سوابق تحصیلی متقاضی.

• بورسیه دانشجویان ویژ (Student-specific)

این بورسیه در واقع نوعی از کمک هزینه‌های تحصیلی است که به دانشجویانی اعطاء می‌شود که بر اساس جنسیت ، نژاد، مذهب، خانواده، و تاریخچه پزشکی یا بسیاری از عوامل خاص دیگر واجد شرایط هستند. بورسیه‌های اقلیت (Minority scholarships) از رایجترین نوع این کمک هزینه‌های تحصیلی هستند. به عنوان مثال دانشجویان بومی کانادا می‌توانند چه برای تحصیل در این کشور و چه در خارج از کانادا از این نوع بورسیه استفاده کنند. یکی دیگر از این بورسیه‌ها، بورسیه Gates Millennium Scholars  است که به دانشجویان ممتاز آمریکایی آفریقایی، آمریکایی هندی و آمریکای لاتین که در کالج ثبت نام می‌کنند، اعطا می‌شود.

• بورسیه مشاغل خاص (Career-specific)

این بورسیه‌ها برای دانشجویانی در نظر گرفته می‌شود که قصد تحصیل در یک رشته یا دوره خاص را دارند. اغلب این کمک هزینه‌های تحصیلی به دانشجویانی تعلق می‌گیرد که در رشته‌های با تقاضای بالا مواجه است مانند تحصیل در رشته پرستاری. برای مثال در ایالات متحده به پرستاران آینده بورس‌های تحصیلی کامل اعطاء می‌شود تا وارد این زمینه شوند، به ویژه اگر دانشجو قصد کار در یک جامعه با نیاز بالا را داشته باشد. بورسیه تحصیلی دانشگاه ادیث کوان استرالیا در رشته پرستاری، مامایی و بهداشت یکی از این نوع بورسیه‌ها است.

• بورسیه ویژه کالج (College-specific)

بورسیه‌های تحصیلی ویژه کالج توسط دانشکده‌ها و دانشگاه‌ها به متقاضیان دارای مهارت بالا پیشنهاد می‌شود. در واقع این بورسیه‌ها بر اساس پیشرفت تحصیلی و شخصی اعطاء می‌شود. البته باید توجه داشت برای دریافت برخی از این بورس‌های به “وثیقه” نیاز است. دانشجویانی که این کمک‌ هزینه‌های تحصیلی را دریافت می‌کنند ممکن است ملزم به کار برای یک کارفرمای خاص برای مدت زمانی مشخص یا کار در مناطق روستایی یا دورافتاده باشند.

• بورسیه ورزشی (Athletic)

نوعی کمک هزینه تحصیلی یا جوایز مالی است که هزینه های کالج یا دانشگاه یا یک مدرسه خصوصی  را به ورزشکاران با استعداد اهدا می‌کند. بورسیه‌های ورزشی فردی هستند، (نه تیمی) که بر اساس توانایی فرد در یک رشته ورزشی اهدا می‌شوند. بورسیه‌های ورزشی در ایالات متحده رایج و متداول هستند.  بورسیه های ورزشی تا حد زیادی توسط انجمن ملی ورزشکاران کالج (NCAA) تنظیم می شود.

• بورسیه‌های تحصیلی خلاقانه (Creative Contest Scholarships)

این بورسیه‌ها به دانشجویان خلاق ارائه می‌شود. در واقع این نوع کمک هزینه‌ها برای دانشجویانی در نظر گرفته شده است که دارای ایده‌های منحصر به فرد و خلاقانه هستند.  به عنوان مثال berlin school of creative leadership.

Award

در برخی از موارد و البته ضوابط خاص ممکن است به دانشجویان این نوع کمک هزینه تحصیلی که به صورت پاداش است تعلق گیرد. کسب رتبه برتر در ترمی خاص، تائیدیه هیئت علمی در مورد صلاحیت برتر علمی دانشجو یا بسته به نوع موسسه یا سازمانی که این پاداش را در نظر گرفته (داشتن مقاله معتبر یا نیاز مالی) این پاداش به دانشجویان اعطا می‌شود. این پاداش‌‌ها ممکن است در طول چند ترم به دانشجویان تعلق بگیرید و البته نیازی به بازگشت آن نیست. میزان مبلغ پاداش به اندازه‌ای نخواهد بود که هزینه‌های تحصیلی را تامین کند. این مبلغ مستقیما به حساب دانشجو واریز می‌شود و برخی اوقات نیز ممکن است به صورت کوپن، بن خرید کتاب، هزینه سفر برای ارائه مقاله در کنفرانسی خاص و یا هزینه شرکت در یک دوره تخصصی باشد. برای مثال Coca-Cola Scholars Foundation  و Dell Scholars Program جز بزرگترین پادش‌های دانشگاهی در ایالت متحده هستند.

Loan

وام دانشجویی یا وام تحصیلی (Student loan) نوعی وام (کمک هزینه) است که به دانشجویان برای کمک به پرداخت شهریه دانشگاه، هزینه کتاب‌ها و مخارج زندگی داده می‌شود. نکته حائز اهمیت این است که وام تحصیلی تنها در اختیار شهروندان کشور ارائه دهنده وام است و به دانشجویان بین‌‌المللی تعلق نمی‌گیرد. برای اخذ این نوع وام وجود ضامن (مقیم آن کشور) الزامی است. بازپرداخت وام‌های تحصیلی بعد از اتمام دوره دانشگاه شروع می شود و البته نرخ سود این وام‌ها پایین تر و  بازپرداخت آن‌ها نیز انعطاف‌پذیرتر از وام‌های دیگر است. دانشجویان بین‌المللی که در کانادا مشغول به تحصیل هستند می‌توانند برای دریافت وام تحصیلی از بانک‌های خصوصی کانادا اقدام کنند. برای دریافت وام دانشجویی می‌بایست فردی که دارای سابقه و اعتبار خوبی است به عنوان ضامن معرفی کنید.

Grant

در بیشتر مواقع اصطلاحات Scholarship و Grant به صورت جایگزین استفاده می‌شود. اما معمولاً اختلافاتی بین این دو کمک هزینه تحصیلی وجود دارد. همان طور که در بالا اشاره شد، بیشتر بورسیه‌های تحصیلی (scholarship) بر پایه شایستگی است. به عنوان مثال داشتن معدل بالا و یا مقالات معتبر علمی در یک نشریه معتبر مثل Nature. اما کمک هزینه Grant بر اساس نیاز (financial need) است. در واقع این کمک هزینه‌ها بر اساس وضعیت مالی دانشجو یا خانواده آن اعطا می‌شود. Grant کمک هزینه‌ای بلاعوض است و انواع مختلفی دارد. این کمک هزینه تحصیلی از سوی نهادهای خصوصی و دولتی یا سازمان‌های خیریه برای هر سال تحصیلی جدید ارائه می‌شود. میزان این کمک هزینه‌ها نیز متغیر است و شرایط دریافت آن نیز از سوی سازمان و یا نهاد ارائه‌دهنده مشخص خواهد شد. کمک‌ هزینه‌های تحصیلی آژانس توسعه و همکاری‌های بین‌المللی اسپانیا و  Study Grants for International Students در دانشگاه بولونیا ایتالیا نمونه‌های از انواع Grant هستند.

Fellowship

کمک هزینه تحصیلی Fellowship می‌تواند بر اساس شرایط و ضوابط خاصی (غالباً بر اساس شایستگی) به برخی از دانشجویان اعطاء شود. در واقع این نوع کمک هزینه همانند دیگر کمک هزینه‌ها برای تامین بخشی از هزینه‌های تحصیل و زندگی است. کمک هزینه Fellowship بیشتر به دانشجویان دوره دکترا و در مواردی کارشناسی ارشد و همچنین به گروه‌های پژوهشی‌ای تعلق می‌گیرد که بر روی موضوع خاصی متمرکز هستند و عموماً هر ساله تمدید می‌شود. فلوشیپ فوق دکتری بنتینگ یکی از معروف‌ترین فلوشیپ‌های دانشگاه‌های کانادا است. این بورسیه مختص به دانشجویان فوق دکتری که در زمینه‌های علوم طبیعی، علوم اجتماعی و سلامت فعالیت دارند است. مبلغ این بورسیه ۷۰۰۰۰ دلار در سال و برای مدت دو سال است.  دولت کانادا این بورسیه را در هر سال به ۷۰ نفر اعطا می‌کند. همچنین دانشجویانی که موفق به دریافت فلوشیپ دکتری در فرانسه شوند، ماهانه ۱۴۰۰ یورو به مدت ۳ سال از دانشگاه مقصد دریافت می‌کنند. فلوشیپ دکتری در فرانسه مانند قرارداد کاری است و هیچ شرایط سنی ندارد. این فلوشیپ قابلیت تمدید تا حداکثر ۵ سال را دارد. فلوشیپ‌های تحقیقاتی، فلوشیپ‌های تدریس، فلوشیپ‌های پزشکی از انواع مختلف این نوع کمک هزینه‌های تحصیلی به شمار می‌روند.

Tuition Waiver

کمک هزینه معاف از پرداخت شهریه در واقع نوعی از کمک‌های تحصیلی غیر پولی است که با توجه به امتیاز کسب شده در دوره پذیرش به بهترین داوطلبان اعطا می‌شود. حذف شهریه (Tuition Waiver ) تنها شامل شهریه دانشگاه (هزینه واحدهای درسی) می‌شود و ممکن است دانشجو کلاً یا بخشی از پرداخت شهریه معاف شود. همچنین این کمک هزینه تحصیلی می‌تواند شامل هزینه خوابگاه یا هزینه یک بازدید علمی باشد. در برخی از کشور‌های اسکاندیناوی (سوئد، نروژ، دانمارک، فلاند و …) به جای ارائه بورسیه، سیستم معافیت از پرداخت شهریه را برای دانشجویان نخبه در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دنبال می‌کنند. معاف از پرداخت شهریه می‌تواند به صورت کامل (Full Fund) و جزئی (Partial Fund) باشد. در حالت کامل تمام هزینه‌های دانشگاه، محل زندگی یا خوابگاه، خوراک، کتاب‌های درسی و غیره برای کل مدت تحصیل (یا زمان مشخصی مثلا ۱ سال) توسط دانشگاه پرداخت می‌شود. در حالت جزئی تنها بخشی از هزینه‌های دانشگاه (حدود ۵۰ درصد) را دربرمی‌گیرد. یکی از این کمک هزینه‌های تحصیلی که به صورت معاف از پرداخت شهریه است مربوط به برنامه  Radboud  Scholarship برای دانشجویان غیر اروپایی در هلند است.

Research Assistantship

دستیار تحقیق نوعی کمک هزینه تحصیلی است که در آن دانشجو در ازای دریافت شهریه جزئی یا کامل و یا کمک هزینه به عنوان “دستیار” فعالیت می‌کند. دانشجویانی که به آنها دستیار تحقیق اعطا می‌شوند، به عنوان دستیار آزمایشگاه شناخته می‌شوند. اما به واقع این افراد در آزمایشگاه کار نمی‌کنند بلکه اغلب در نوشتن مقاله یا کتاب کمک به استاد بوده و یا اگر نیاز به انجام نظر سنجی، تحقیقات و موارد دیگر باشد، فعالیت می‌کنند. در حالت کلی دانشجویانی که موفق به کسب دستیار تحقیق از طرف یک دانشگاه شده‌اند می‌بایست بر روی موارد زیر کار کنند:

• جمع‌آوری داده‌ها، ورود و تجزیه و تحلیل آن‌ها
• مرور ادبیات و دیگر کارهای کتابخانه
• نوشتن گزارشات
• سازماندهی و تمیز کردن آزمایشگاه یا مطب

Teaching Assistantship

دستیار تدریس ( Teaching Assistantship ) یا TA در واقع همانند یک استاد حمل تمرین است. در واقع TA نوعی از کار دانشجویی است که از طریق استاد به دانشجو داده می ‌شود و حقوقش را استاد یا دانشگاه پرداخت می‌کند. دستیاران آموزشی در دانشگاه‌ها معمولاً دانشجوی تحصیلات تکمیلی هستند که دانشجویان هم‌مقطع خود یا مقطع پایین‌تر را آموزش می‌دهند. با این وجود کار یا وظایف این افراد شرح مشخصی ندارد و بسته به درخواست استاد می تواند از تصحیح برگه ها، برگزاری امتحان، جلسه رفع اشکال یا مواردی دیگر باشد

قانون خاصی برای گرفتن TA وجود ندارد و معمولاً دانشجویانی که سطح علمی بالایی دارند در این پست قرار می‌گیرند. داشتن مهارت‌های ارتباطی بالا (Speaking) می‌تواند به دانشجویان ممتاز در گرفتن TA کمک کند.

شرایط بورسیه تحصیلی ایتالیا

همان طور که پیش‌تر گفته شد، یکی از امتیازات تحصیل در ایتالیا، امکان برخورداری از بورسیه تحصیلی ایتالیا است. در ایتالیا بورسیه‌های تحصیلی مختلفی وجود دارد. بعضی از این بورسیه‌ها توسط دولت ارائه می‌شوند و بعضی از سمت دانشگاه به دانشجویان تعلق می‌گیرد. این بورسیه‌ها عبارتند از:

بورسیه دولتی

وزارت خارجه ایتالیا با هدف افزایش همکاری‌ در زمینه‌های علمی، فرهنگی و تکنولوژی، برای اتباع خارجی که ساکن ایتالیا نیستند، بورسیه تحصیلی‌ خاصی در نظر گرفته است. دانشجویان کشور‌های خاصی می‌توانند از این بورسیه استفاده کنند که کشور ایران هم در این لیست قرار دارد. این بورسیه برای مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری به دانشجویان تعلق می‌گیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه بورسیه‌های دولتی ایتالیا مراجعه نمایید.

بورسیه استانی ایتالیا

نوع دیگری از بورسیه تحصیلی ایتالیا که دانشجویان می‌توانند از آن استفاده کنند، بورسیه استانی است که بر اساس میزان درآمد خانواده و شرایط اقتصادی به افراد تعلق می‌گیرد. برای گرفتن این بورسیه فرد باید با ارائه مدارکی که دانشگاه می‌خواهد، اثبات کند که درآمد مورد نیاز (۱۸۰۰۰ یورو در سال) برای تحصیل و زندگی را ندارد. اکثر دانشجویان ایرانی موفق به دریافت این بورسیه می‌شوند.

این بورسیه شامل مواردی چون معافیت از پرداخت شهریه، کمک هزینه بین ۳۰۰۰ تا ۵۲۰۰ یورو در سال و مزایای دیگری است. لازم به ذکر است که مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی برای گرفتن این بورسیه تأثیری ندارد و صرفاً افراد بر اساس درآمد و دارایی خانواده ارزیابی می‌شوند.

شرایط بورسیه استانی ایتالیا

برای اعطای بورسیه جهان سوم یا بورسیه استانی ایتالیا مواردی همچون سن، میزان درآمد سالانه خانواده، وضعیت مسکن در ایران و تعداد خواهران و برادران، مورد بررسی قرار می‌گیرد نه سوابق تحصیلی متقاضی.

بورسیه استانی موارد زیر را پوشش می‌دهد:

• معافیت از پرداخت شهریه دانشگاه
• خوابگاه رایگان + یک وعده غذای رایگان (در روز) + کمک‌هزینه نقدی تا ۳۰۰۰ یورو در سال و در صورت عدم اختصاص خوابگاه و غذا به متقاضی، کمک‌هزینه تا ۵۲۰۰ یورو در سال خواهد بود
• تخفیف استفاده از حمل و نقل عمومی

پرداخت اولین قسط بورسیه استانی ایتالیا ۳-۲ ماه پس از شروع تحصیل انجام می‌شود. از این رو دانشجویان برای ماه‌های نخست تحصیل باید مبلغی را در نظر بگیرد. هزینه زندگی شامل غذا، مسکن و… در شهرهای مختلف متفاوت است که مهم‌ترین تفاوت آنها هزینه اجاره مسکن است؛ به عنوان مثال هزینه مسکن در شهرهایی که از این نظر ارزانتر هستند مانند جنوا، باری، تورین و… ۶۰۰-۵۰۰ یورو در ماه و برای شهرهای گران‌تری مانند میلان تا ۹۰۰-۸۰۰ نیز می‌تواند برسد. بنابراین دانشجویان باید مبلغی حدود ۳۰۰۰-۲۰۰۰ یورو را برای سال نخست تحصیل در ایتالیا لحاظ کنند.

مدارک لازم برای بورسیه جهان سوم ایتالیا

مدارک زیر جهت اقدام برای دریافت بورسیه استانی یا بورسیه جهان سوم ایتالیا لازم است. همه این مدارک باید به زبان ایتالیایی ترجمه شده و به تأیید وزارت امورخارجه، وزارت دادگستری و سفارت ایتالیا در تهران برسد:

• فیش حقوقی سرپرست خانواده مربوط به سال قبل با درآمد سالیانه کمتر از ۱۸۰۰۰ یورو (حدود ۸۵ میلیون تومان)
• اجاره نامه محضری مربوط به سال قبل
• اقرارنامه
• شناسنامه سرپرست خانواده
• پرینت حساب سرپرست خانواده

بورسیه دانشگاه‌ها

علاوه بر دو بورسیه که قبلاً توضیح دادیم، دانشگاه‌ها بورسیه‌های جداگانه‌ایی برای دانشجویان خارجی خود در نظر می‌گیرند. یکی از پرطرفدارترین دانشگاه‌های ایتالیا در میان دانشجویان ایرانی، دانشگاه پلی‌تکنیک میلان است که در ادامه بورسیه تحصیلی این دانشگاه برای دانشجویان بین‌المللی را معرفی می‌کنیم.

بورسیه‌های دانشگاه پلی تکنیک میلان

دانشگاه پلی‌تکنیک میلان تعدادی بورسیه برای دانشجویان با استعداد در مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد در نظر گرفته است. تمامی دانشجویانی که در مقطع کارشناسی ارشد این دانشگاه پذیرش گرفته‌اند، به صورت خودکار برای گرفتن این بورسیه ارزیابی می‌شوند و نیازی به ثبت نام جداگانه برای گرفتن این بورسیه نیست. در صورت گرفتن این بورسیه، دانشجو باید مبلغی حدود ۲۰۰ یورو برای انجام کار‌های اداری بپردازد. دانشگاه پلی تکنیک میلان، این بورسیه را در ۳ نوع مختلف ارائه می‌دهد.

بورسیه پلاتینی

مبلغ این بورسیه ۱۰۰۰۰ یورو در سال به مدت ۲ سال است و معافیت از پرداخت شهریه دانشگاه را هم به همراه دارد. مقداری از مبلغ این بورسیه صرف تأمین مخارج محل سکونت برای دانشجو می‌شود. کسانی که این بورسیه را دریافت می‌کنند در خوابگاه‌های دانشگاه اتاق یک تخته به آنها داده می‌شود. پس از کم کردن هزینه خوابگاه، مابقی مبلغ بورسیه به حساب دانشجو واریز می‌شود (حدود ۴۰۰۰ یورو). دانشجویان در صورت عدم تمایل به زندگی در خوابگاه، نمی‌توانند هزینه سکونت را به صورت نقدی درخواست کنند. حداقل مدت زمان این بورسیه یک سال است و دانشجویانی که تا قبل از پایان یافتن سال تحصیلی (تحصیل کمتر از یک سال) بخواهند از دانشگاه انصراف دهند باید تمام مبلغی که از این بورسیه دریافت کرده‌اند را به دانشگاه پس بدهند .حداکثر مدت زمان این بورسیه ۲ سال می‌باشد و پس از اتمام ۲ سال، تمامی هزینه‌های زندگی و شهریه دانشگاه تا زمان فارغ‌التحصیل شدن به عهده دانشجو می‌باشد. پس از اتمام سال اول، در صورت به دست آوردن نمرات و کارنامه   مطلوب ( میانگین ۱۰۰۰ امتیاز بر اساس ECTS) این بورسیه برای سال دوم نیز ادامه پیدا می‌کند.

بورسیه طلایی

مبلغ این بورسیه ۵۰۰۰ یورو در سال به مدت ۲ سال می‌باشد و معافیت از پرداخت شهریه دانشگاه را هم به همراه دارد. کسانی که این بورسیه را دریافت می‌کنند در خوابگاه‌های دانشگاه اتاق دو تخته به آنها داده می‌شود. هزینه سکونت در اتاق ۲ تخته از مبلغ بورسیه دانشجویان کسر شده و مابقی مبلغ بورسیه (حدود ۱۰۰یورو) به حساب آنها واریز می‌شود.

برای ادامه استفاده از این بورسیه در سال دوم، در صورت به دست آوردن نمرات و کارنامه مطلوب ( میانگین ۷۰۰ امتیاز بر اساس ECTS) در سال اول، این بورسیه برای سال دوم ادامه پیدا می‌کند. تمامی قوانین دیگری که برای بورسیه پلاتینی وجود داشت برای این نوع بورسیه هم وجود دارد.

بورسیه نقره‌ای

این بورسیه تنها معافیت از پرداخت شهریه را به همراه دارد و حداکثر مدت زمان استفاده از این بورسیه ۲ سال است. برای ادامه استفاده از این بورسیه در سال دوم، دانشجویان باید میانگین ۹۰۰ امتیاز بر اساس ECTS را در سال اول کسب کنند.

به‌ طور کلی تعداد بورسیه‌های پلاتین کمتر از طلایی و نقره‌ای می‌باشد و معیار انتخاب دانشجویانی که این بورسیه‌ها را می‌گیرند عملکرد و نمرات مقطع قبلی (کارشناسی)، پورتفولیو (در صورت نیاز) و انگیزه‌نامه (motivation letter) می‌باشد. لازم به ذکر است کسانی که هر نوع بورسیه دیگری را دریافت کرده‌اند، نمی‌توانند از این بورسیه استفاده کنند.

شرایط بورسیه تحصیلی فرانسه

بورسیه تحصیلی فرانسه، یکی از امتیازات ویژه‌ای است که علاقه‌مندان به تحصیل در فرانسه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. امکان دریافت بورسیه تحصیلی فرانسه موجب شده است تا شمار دانشجویان بین‌المللی علاقه‌مند به ادامه تحصیل در این کشور به طور چشمگیری افزایش یابد. با این وجود فقط برخی از دانشجویان بین‌المللی واجد شرایط دریافت بورسیه‌های تحصیلی هستند. به عنوان مثال در مقطع تحصیلی کارشناسی یا کالج شانس دریافت بورسیه تحصیلی برای دانشجویان بین‌المللی بسیار پایین است. بنابراین دانشجویانی که قصد تحصیل در دوره‌های تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) در کشور فرانسه را دارند، می‌توانند برای دریافت این بورس‌های تحصیلی اقدام کنند. البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که بیشتر این بورس‌های تحصیلی به دانشجویان ممتاز تعلق می‌گیرد.

دولت فرانسه اعلام کرده است که با افزایش شهریه دانشگاه‌های دولتی در فرانسه، مبلغ بورسیه‌های تحصیلی را برای دانشجویان بین‌المللی به ۳ برابر مبلغ فعلی افزایش خواهد داد. ۲۵% بورسیه‌های تحصیلی دولتی در فرانسه را وزارت امور خارجه فرانسه به دانشجویان بین‌المللی اعطا می‌کند. دانشگاه‌ها نیز بورسیه‌هایی را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهند. بورسیه‌های تحصیل در فرانسه به ۳ دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• پوشش‌دهنده کل هزینه‌ها (Fully Funded) که شهریه دانشگاه و کل هزینه‌های زندگی را پوشش می‌دهند.
• پوشش‌دهنده بخشی از هزینه‌ها (Partially Funded) که شهریه دانشگاه و بخشی از هزینه‌های زندگی را پوشش می‌دهند.
• تنها پوشش‌دهنده شهریه دانشگاه

دقت داشته باشید که شرایط دریافت هر بورسیه با بورسیه دیگر متفاوت است. دانشجویانی که قصد دریافت بورسیه تحصیلی فرانسه دارند، باید با مراجعه به سایت مربوطه مدارک مورد نیاز برای هر نوع بورسیه تحصیلی را مهیا و برای مؤسسه مورد نظر ارسال کنند. البته همان طور که در مقدمه اشاره شد،  بورسیه تحصیلی فرانسه در مقطع کارشناسی به متقاضیانی از اتباع غیر از اتحادیه اروپا تعلق نمی‌گیرد و احتمال اخذ بورسیه در این مقطع بسیار پایین است.

انواع بورسیه‌های تحصیلی فرانسه

دولت فرانسه همانند دیگر دولت‌های اروپایی برای تشویق دانشجویان به ادامه تحصیل در این کشور، بورسیه‌های مختلفی در نظر گرفته است که یکی از معرف‌ترین آن‌ها، بورسیه ایفل است. این بورسیه به دانشجویان تحصیلات تکمیلی در حوزه‌های (مهندسی، علوم پایه (مقطع دکتری)، حقوق، اقتصاد و مدیریت، علوم سیاسی) تعلق می‌گیرد. برای دریافت بورسیه ایفل، باید به دانشگاه (مؤسسه آموزش عالی) محل تحصیل، درخواست دهید. دانشگاه تعدادی از متقاضیان را انتخاب کرده و برای آنها فرم درخواست بورسیه را ارسال می‌کند سپس با استفاده از فرم‌های تکمیل‌شده توسط متقاضیان، از طریق سایت کامپوس فرانس برای آنها درخواست بورسیه می‌کند. تمام مؤسسات آموزش عالی فرانسه می‌توانند برای بورسیه ایفل اقدام کنند. مبلغ بورسیه در مقطع کارشناسی ارشد ۱۱۸۱ یورو در ماه و در مقطع دکتری ۱۴۰۰ یورو در ماه است. بورسیه ایفل همچنین بلیط رفت و برگشت (کشور مبدأ – محل تحصیل)، بیمه و… را نیز پوشش می‌دهد. از دیگر بورسیه‌های دولتی فرانسه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بورسیه تحصیلی اراسموس پلاس (Erasmus +)

این بورسیه که توسط کمیسیون اتحادیه اروپا ارائه می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین بورسیه‌های تحصیلی در این اتحادیه است. این بورس فقط مربوط به دانشجویان مقطع ارشد و دکتری است. حمایت مالی بورس اراسموس پلاس شامل هزینه یک بلیط رفت و برگشت به کشور مقصد و همچنین مبلغ ۸۵۰ یورو ماهانه برای مدت حضور دانشجو است که توسط اتحادیه اروپا و در بدو ورود به دانشجویان پرداخت می‌شود. شرط برخورداری از بورسیه حداقل معدل۱۷، نداشتن مشروطی در کارنامه آموزشی، داشتن مدرک زبان قابل قبول شامل IELTS، TOEFL و MSRT و ارائه رزومه پژوهشی است.

• بورسیه تحصیلی (The Chateaubriand Fellowship)

این بورسیه توسط سفارت فرانسه در آمریکا به دانشجویان ممتاز دکتری در دانشگاه‌های آمریکا برای یک فرصت مطالعاتی ۴ تا ۹ ماه در فرانسه ارائه می‌شود.

همچنین علاوه بر بورسیه‌های دولتی فرانسه، بورسیه‌های تحصیلی غیر دولتی و دانشگاه‌های مختلفی موجود دارد که می‌تواند با مراجعه صفحه بورسیه تحصیلی فرانسه از شرایط و نحوه اعطا آن‌ها مطلع شوید.

شرایط بورسیه تحصیلی اسپانیا

عموماً دریافت بورسیه تحصیلی اسپانیا رقابتی است اما به طور کلی موارد زیر را می‌توان جزو شرایط دریافت بورسیه تحصیلی در اسپانیا دانست:

• رزومه تحصیلی قوی
  • تحصیل در دانشگاه‌های معتبر در مقطع تحصیلی پیشین
  • معدل بالا در مقاطع تحصیلی پیشین
  • داشتن مقالات ISI و شرکت در کنفرانس‌های علمی
  • سطح بالای دانش زبان انگلیسی و یا اسپانیایی (نمره بالای مدرک زبان)
• انگیزه نامه تحصیلی مناسب
• توصیه نامه تحصیلی از اساتید معتبر

البته همیشه داشتن همه موارد الزامی نیست، اما هریک از این موارد، شانس شما را برای دریافت بورسیه تحصیلی اسپانیا افزایش می‌دهد.

نحوه دریافت بورسیه تحصیلی اسپانیا

برای درخواست بورسیه تحصیلی دولت اسپانیا، متقاضیان باید فرم درخواست را به طور کامل پر کنند. این فرم را می‌توان از وزارت آموزش، یا وزارت امور خارجه اسپانیا دریافت کرد. فرم شامل پرسش‌های مختلفی و به طور خاص درباره درآمد دانشجو و والدین اوست. دانشجویان باید اطلاعات خواسته‌شده را به طور کامل وارد کنند تا کمک مالی را به موقع دریافت کنند. درخواست برای هر بورسیه تحصیلی در اسپانیا محدودیت زمانی دارد. باید پیش از ددلاین تعیین شده برای آن اقدام کرد و بهتر است که ارسال درخواست را به روزهای پایانی موکول نکنید.

انواع بورسیه تحصیلی اسپانیا

مؤسسات بسیاری در اسپانیا بورسیه تحصیلی به دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می‌دهند. برخی از این بورسیه ها مختص دانشجویان بین‌المللی است؛ اکثر بورسیه های تحصیلی وزارت آموزش، فرهنگ و ورزش اسپانیا در این دسته قرار دارند. هریک از بورسیه‌های تحصیلی اسپانیا شرایط دریافت متفاوتی دارند. برخی از این بورسیه‌ها به شرح زیر است.

• بورسیه های تحصیلی آژانس توسعه و همکاری‌های بین‌المللی اسپانیا
• بورسیه مرکز ابرپردازش بارسلونا – موقعیت پژوهشی دانشجویی CNS در اسپانیا
• موقعیت های دکتری SIMPaP برای دانشجویان بین‌المللی در MATHEGRAM ITN
• بورسیه کارشناسی ارشد اراسموس موندوس در رشته مطالعات زنان و جنسیت

با مراجعه به صفحه بورسیه تحصیلی اسپانیا می‌توانید اطلاعات کاملی در شرایط و نحوه دریافت این کمک‌ هزینه‌های مالی کسب کنید.

شرایط بورسیه تحصیلی کانادا

در کشور کانادا در مقطع کارشناسی به‌ندرت می‌توان برای دانشجویان بین‌المللی بورسیه تحصیلی یافت. اما در مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکترا می‌توان به دریافت بورسیه از دانشگاه امیدوار بود. البته بورسیه تحصیلی مقطع کارشناسی‌ ارشد در کانادا بیشتر مربوط به دوره‌های دانشگاهیِ پژوهش‌محور است. تحصیل در یکی از دانشگاه‌های معتبر ایران، داشتن سوابق پژوهشی بین‌المللی و مدرک زبان انگلیسی با نمره خوب می‌تواند دانشجویان را جهت کسب بورسیه تحصیلی در کانادا کمک کند. در حال حاضر بورسیه‌‌هایی که برای دانشجویان بین‌المللی قابل دسترس است به شرح زیر است:

• بورسیه وانیر
• فلوشیپ فوق دکتری بنتینگ
• بورسیه نهاد پیر الیوت ترودو
• بورسیه بین‌المللی لستر پیرسون
• بورسیه دانشگاه یورک
• بورسیه دانشگاه بریتیش کلمبیا
• بورسیه دانشگاه کارلیتون
• بورسیه دانشگاه مانیتوبا
• بورسیه کارشناسی ارشد دانشگاه واترلو
• بورسیه دانشگاه وینیپگ

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع کمک هزینه ها و بورسیه های تحصیلی کانادا می‌توانید به صفحه بورسیه تحصیلی کانادا مراجعه کنید.

شرایط بورسیه تحصیلی آلمان

هرچند تحصیل در دانشگا‌‌های دولتی آلمان رایگان است، اما تعداد زیادی بورسیه در آلمان وجود دارد که امکان تحصیل رایگان در این کشور را فراهم می‌کند. یکی از بورسیه های تحصیلی در آلمان بورسیه DAAD است. سرویس تبادل دانشگاهی آلمان یا DAAD، بورسیه‌های زیادی را برای دانشجویان بین‌المللی در مقاطع تحصیلی مختلف ارائه می‌کند.

از دیگر بورسیه های تحصیلی در آلمان می توان به اراسموس پلاس (+Erasmus) اشاره کرد. این مؤسسه که بزرگ‌ترین ارائه دهنده بورسیه تحصیلی در اتحادیه اروپا است، توسط کمیسیون اروپا اداره می‌شود و دانشجویان بین‌المللی را برای تحصیل در اروپا حمایت مالی می‌کند. این مؤسسه کمک‌هزینه‌ای برای پوشش هزینه زندگی برای کسانی که در یک برنامه تبادل برای تحصیل در اروپا شرکت می‌کنند، فراهم می‌کند. علاوه بر بورسیه‌های دولتی، بورسیه‌های غیردولتی و بورسیه‌های دانشگاه‌های خاص وجود دارد که شرایط دریافت هر کدام با دیگری متفاوت است. برای مثال بورسیه Konrad-Adenauer-Stiftung یا KAS بورسیه ماهانه دوره‌های  کارشناسی ارشد و دکتری برای متقاضیان بین‌المللی با کمتر از ۳۰ سال سن است که موفق به دریافت یک مدرک دانشگاهی در کشور خود شده‌اند. متقاضی باید نشان دهد که یک سابقه دانشگاهی موفق و سابقه انجام کار داوطلبانه در راستای خدمت به جامعه کشور خود را دارد و به مسائل سیاسی علاقه‌مند است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع بورسیه و شرایط دریافت آن‌ها به صفحه بورسیه های تحصیلی در آلمان مراجعه کنید.

جمع بندی

بدون شک دریافت بورسیه تحصیلی می‌تواند کمک خوبی برای تامین هزینه‌ها در حین تحصیل باشد. البته انتخاب درست دانشگاه، کشور و حتی دوره تحصیلی می‌تواند یکی از فاکتور‌های مهم برای دریافت این کمک هزینه‌ها باشد. با این وجود بعضی از دانشجویان هیچ گونه درخواستی برای دریافت این کمک هزینه‌های تحصیلی ارائه نمی‌کنند زیرا بر این باورند که اخذ این بورسیه‌ها تحصیلی بسیار رقابتی و شانس دریافت آن‌ها بسیار پایین است. اما نکته جالب در این است که این دانشجویان ممکن است کاملاً واجد شرایط برای دریافت این کمک‌ هزینه‌ها باشند. در واقع افراد زیادی مثل شما بر این باورند که دریافت این کمک هزینه‌های تحصیلی کار سخت و پیچیده‌ای است و دانشجو شرایط اولیه (شایستگی تحصیلی) برای دریافت این بورسیه‌ها را ندارد. بنابراین در بسیاری از موارد هیچ گونه درخواستی به دانشگاه برای دریافت این کمک‌های مالی ارائه نمی‌شود. بنابراین این موضوع مهم است که دانشگاه و کشوری را مورد بررسی قرار دهید که شانس دریافت بورسیه تحصیلی در آن وجود دارد.

منبع:

www.topuniversities.com