افراد زیادی پس از اتمام دوره کارشناسی ارشد تصمیم می‌گیرند که تحصیلات خود را در مقطع دکتری در خارج از کشور ادامه دهند. دانشجویان مقطع دکتری بیشتر وقت خود را صرف تحقیقات و پژوهش می‌کنند. داشتن مدرک دکتری می‌تواند مزایای زیادی به همراه داشته باشد. کسانی که از دانشگاه‌های معتبر دنیا مدرک دکتری دریافت می‌کنند، شانس بالاتری برای پیدا کردن کار و موقعیت شغلی دارند. اما یکی از مهم‌ترین مسائلی که بسیاری از افراد را از ادامه تحصیل بازمی‌دارد، هزینه‌ها و شهریه دانشگاه در مقطع دکتری است. در ادامه سعی بر این داریم تا راه‌های تحصیل رایگان در مقطع دکتری در کشور‌های آمریکا، کانادا، فرانسه، آلمان و ایتالیا را توضیح دهیم.

تحصیل رایگان در مقطع دکتری در آمریکا

کشور آمریکا با داشتن تعداد بسیار زیادی دانشگاه یکی از کشور‌های محبوب میان دانشجویان کل دنیا برای ادامه تحصیل است. در آمریکا دانشگاه‌های بسیار شناخته شده و معتبری در سطح جهانی وجود دارد و در کنار این دانشگاه‌ها، بسیاری دانشگاه خصوصی و دولتی دیگری هم وجود دارد که جزء دانشگاه‌های میان رده محسوب می‌شوند. به همین دلیل برای افراد با شرایط متوسط هم شانس پذیرش در دانشگاه‌های آمریکا وجود دارد. اکثر دانشگاه‌های آمریکا داشتن مدرک کارشناسی ارشد را برای گرفتن پذیرش دکتری الزامی نمی‌دانند و دانشجویانی که مدرک کارشناسی دارند هم می‌توانند برای پذیرش دکتری اقدام کنند.

برای گرفتن پذیرش دکتری در آمریکا نیازی به پیدا کردن استاد راهنما نیست و درخواست اپلای افراد توسط یک کمیته متشکل از اساتید و کارکنان دانشگاه بررسی می‌شود.

هزینه تحصیل مقطع دکتری در آمریکا

هزینه تحصیل در مقطع دکتری در آمریکا تقریباً رایگان است و دانشجویان دکتری از پرداخت شهریه معاف هستند. همچنین بسیاری از دانشگاه‌های آمریکا مبالغی تحت عنوان کمک هزینه به دانشجویان پرداخت می‌کنند. مبلغ پرداختی بسته به ایالتی که دانشگاه در آن قرار دارد، متغیر است.

تحصیل رایگان در مقطع دکتری در کانادا

مدت زمان دوره دکتری در کانادا بین ۴ تا ۶ سال است. داشتن مدرک کارشناسی ارشد، سابقه تحقیقاتی قوی و مدرک زبان با نمره بالا از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر روی فرآیند پذیرش دکتری در کانادا است. کانادا در مقایسه با آمریکا تعداد کمتری دانشگاه دارد و تعداد متقاضیان برای تحصیل در مقطع دکتری نسبت به جایگاه‌های موجود بیشتر است. همین امر باعث شده تا گرفتن پذیرش دکتری در کانادا شرایط رقابتی پیدا کند.

افرادی که قصد تحصیل در کانادا در مقطع دکتری را دارند، باید در گام اول استاد راهنما پیدا کنند. متقاضیان باید رزومه خود را به اساتیدی که در زمینه‌های مرتبط با مدرک خود فعالیت دارند، بفرستند و سعی کنند تا یکی از اساتید دانشگاه را متقاعد کنند تا استاد راهنمای دانشجو شود.

بعضی از دانشگاه‌های کانادا در فرآیند اپلای خلاصه‌ای از هدف تحقیقاتی افراد می‌خواهند. متقاضیان باید یک پروپوزال به دانشگاه مقصد ارسال کنند و در آن اهداف تحقیقاتی خود را به دانشگاه اعلام کنند.

هزینه تحصیل مقطع دکتری در کانادا

هزینه تحصیل در مقطع دکتری در کانادا بسته به دانشگاه و رشته قبولی متفاوت است. به عنوان مثال شهریه دانشجویان مقطع دکتری در دانشگاه بریتیش کلمبیا ۷۶۰۰ دلار در سال است و شهریه دانشگاه مانیتوبا برای دانشجویان دکتری ۷۷۰۰ دلار برای ۲ سال است. عموماً هزینه تحصیل دانشجویان بین‌الملل بیشتر از دانشجویان کانادایی است.

دانشگاه‌های کانادا بورسیه‌های متنوعی برای دانشجویان مقطع دکتری دارند. دانشجویانی که پیشینه درخشانی دارند و یا در مدت تحصیل عملکرد خوبی از خود نشان می‌دهند، می‌توانند از این بورسیه‌ها استفاده کنند. بسیاری از این بورسیه‌ها دانشجویان را از پرداخت شهریه معاف کرده و مبلغی هم به عنوان کمک‌هزینه زندگی به آنان پرداخت می‌کنند. به عنوان مثال دانشگاه بریتیش کلمبیا یک بورسیه ۴ ساله برای دانشجویان دکتری دارد که دانشجویان را از پرداخت شهریه معاف کرده و همچنین مبلغ ۱۸۲۰۰ دلار در سال به عنوان کمک هزینه زندگی به دانشجویان اهدا می‌کند.

در کانادا بورسیه‌های متنوع دولتی و غیر دولتی دیگری هم برای دانشجویان دکتری وجود دارد. اکثر این بورسیه‌ها بر اساس شایستگی افراد به آنان داده می‌شود. به عنوان مثال بورسیه تحصیلات تکمیلی وانیر به دانشجویان دکتری که واجد شرایط و شایسته باشند ۵۰۰۰۰ دلار در سال پرداخت می‌کند. این بورسیه برای رشته‌های علوم پایه، علوم انسانی، علوم طبیعی، مهندسی و سلامت است.

یکی دیگر از راه‌های تحصیل رایگان در مقطع دکتری در کانادا، فعالیت به عنوان دستیار استاد یا دستیار تحقیق است. دانشجویانی که دستیار استاد یا دستیار تحقیق هستند از پرداخت شهریه معاف می‌شوند و در مواردی کمک هزینه زندگی هم دریافت می‌کنند. دانشجویانی که مدرک زبان با نمره بالا و توانایی برقراری ارتباط خوبی دارند، شانس بیشتری برای دستیار شدن دارند. دستیاران استاد به عنوان استاد حل تمرین فعالیت کرده و در آموزش دانشجویان مقاطع پایین‌تر به اساتید کمک می‌کنند و دانشجویانی که دستیار تحقیق یک استاد می‌شوند با کار کردن در آزمایشگاه و یا مراکز تحقیقاتی دانشگاه، به روند تحقیقات استاد مربوطه کمک می‌کنند.

تحصیل رایگان در مقطع دکتری در فرانسه

به صورت کلی هزینه تحصیل مقطع دکتری در دانشگاه‌های دولتی فرانسه پایین است و مبلغی حدود ۳۶۰ یورو در سال است. راه‌های مختلفی برای دریافت بورسیه و تحصیل رایگان در فرانسه وجود دارد که در ادامه تعدادی از آنها را معرفی می‌کنیم

بورسیه دانشگاه‌های فرانسه

دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی فرانسه، بورسیه‌ و کمک هزینه تحصیلی برای رشته‌ها و جایگاه‌های مشخصی را در نظر دارند. دانشجویانی که موفق به دریافت فلوشیپ دکتری در فرانسه شوند، ماهانه ۱۴۰۰ یورو به مدت ۳ سال از دانشگاه مقصد دریافت می‌کنند. فلوشیپ دکتری در فرانسه مانند قرارداد کاری است و هیچ شرایط سنی ندارد. این فلوشیپ قابلیت تمدید تا حداکثر ۵ سال را دارد.

همچنین بسیاری از مراکز تحقیقاتی هستند که کمک هزینه‌های مختلفی را برای دانشجویان دکتری در نظر گرفته‌اند. اکثر مراکز تحقیقاتی مبلغی تا ۱۵۰۰ یورو در ماه به دانشجویان دکتری پرداخت می‌کنند.

بورسیه شرکت‌ها

دانشجویان دکتری در فرانسه می‌توانند به عنوان محقق برای شرکت‌های خصوصی فعالیت کنند و در ازای آن حقوق دریافت کنند. قرارداد میان دانشجویان و شرکت کارفرما قرارداد کاری در بخش خصوصی است و حداقل حقوق دریافتی ۱۸۰۰ یورو در ماه به مدت ۳ سال است. کار کردن برای شرکت‌ها به عنوان محقق علاوه بر تأمین مالی دانشجویان، تجربه کاری بسیار ارزنده‌ای برای دانشجویان به همراه دارد.

بورسیه اتحادیه اروپا

اتحادییه اروپا بورسیه‌ای را برای دانشجویان دکتری که در اروپا تحصیل می‌کنند، در نظر گرفته است. مدت زمان این بورسیه ۳۶ ماه است و افراد باید از طریق دانشگاه درخواست خود را برای گرفتن این بورسیه ارسال کنند.

تحصیل رایگان در مقطع دکتری در آلمان

تحصیل در مقطع دکتری در دانشگاه‌های دولتی آلمان برای تمام دانشجو‌ها رایگان است. حداقل هزینه زندگی دانشجویی در آلمان حدود ماهیانه ۸۰۰ یورو است که دانشجویان می‌توانند با استفاده از منابع مختلف این هزینه‌ها را تأمین کنند. دانشجویان دکتری در آلمان می‌توانند از راه‌های زیر برای گرفتن بورسیه و کمک هزینه زندگی اقدام کنند:

بورسیه‌های سازمان‌های دولتی و خصوصی

سازمان‌ها و نهاد‌های مختلف و متنوعی در آلمان هستند که به دانشجویان دکتری بورسیه می‌دهند. این سازمان‌ها هم دولتی هستند و هم خصوصی. اکثر این نهاد‌ها با صنعت در ارتباط هستند و دانشجویان به عنوان محقق در آنها فعالیت می‌کنند.

بورسیه نهاد‌ها

نهاد‌های بسیار زیادی در آلمان هستند که هدفشان کمک به محققان و تحقیقات آنها است. حدود ۱۰۰۰۰ نهاد مختلف در آلمان وجود دارد که در زمینه‌های تحقیقاتی مختلف از محققان و دانشجویان دکتری حمایت مالی می‌کنند. بعضی از مهم‌ترین این نهاد‌ها به شرح زیر هستند:

  • نهاد فوکسواگن
  • نهاد رابرت بوش
  • نهاد هانس باکلر
  • نهاد دیتمار هوپ

دانشجویان دکتری در آلمان می‌توانند هم در دانشگاه کار کنند و هم به عنوان محقق در بیرون از دانشگاه کار کنند. بسیاری از مراکز تحقیقاتی دانشجویان دکتری را برای انجام تحقیقات استخدام کرده و به آنها حقوق می‌دهند.

تحصیل رایگان در مقطع دکتری در ایتالیا

مدت زمان دوره دکتری در ایتالیا بین ۳ تا ۵ سال است و شهریه دانشگاه‌های دولتی برای دانشجویان دکتری مبلغی بین  ۸۰۰ تا ۱۰۰۰یورو است. بورسیه‌های مختلفی در ایتالیا وجود دارد که می‌توانند برای تأمین هزینه‌های زندگی به دانشجویان کمک کنند.

دانشگاه‌های ایتالیا بورسیه‌های بر اساس شایستگی و عملکرد به دانشجویان اهدا می‌کنند و مبلغ این بورسیه‌ها در هر دانشگاه متفاوت است و عموماً مبلغی بین ۱۲۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ یورو در سال به دانشجویان داده می‌شود.

دولت ایتالیا بورسیه‌ای را برای دانشجویان مقطع دکتری در نظر گرفته‌ است. کسانی که موفق به گرفتن این بورسیه می‌شوند، ماهیانه ۹۰۰ یورو به عنوان کمک‌هزینه زندگی دریافت می‌کنند.

شرکت‌های مختلفی در ایتالیا هستند که به دانشجویانی که در پروژه‌های مد نظر این شرکت‌ها فعالیت می‌کنند، کمک هزینه تحصیلی و زندگی اختصاص می‌دهند. همچنین دانشجویان دکتری در ایتالیا می‌توانند از بورسیه‌های اتحادییه اروپا استفاده کنند.

دیگر کشور‌های اروپایی هم شرایط مشابهی برای تحصیل رایگان در مقطع دکتری دارند. به صورت کلی دانشجویان دکتری شانس بیشتری برای گرفتن بورسیه نسبت به دانشجویان مقاطع پایین‌تر دارند.

در کل برای تحصیل رایگان در مقطع دکتری، راه‌های مختلفی وجود دارد که متقاضیان با توجه به کشوری که در نظر دارند و رشته تحصیلی خود می‌بایست انتخاب کنند که از چه راهی هزینه دانشگاه و زندگی را بپردازند. دانشجویان دکتری بیشتر وقت خود را صرف تحقیقات می‌کنند و کسانی که تصمیم می‌گیرند در کنار تحصیل، کار کنند، امکان دارد که به روند تحصیل خود لطمه وارد کنند. به همین منظور، بهتر است متقاضیان تحصیل در مقطع دکتری قبل از اپلای کردن، از راه‌های پیش رو برای تحصیل رایگان اطلاع پیدا کنند.



منبع: